Fondo AE-AR-CGBA - Centro Gallego de Buenos Aires

Área de identidade

Código de referencia

ES GA 15078 ACCG AEG-01-AE-AR-CGBA

Título

Centro Gallego de Buenos Aires

Data(s)

  • 1907-05-02 - (Creación)

Nivel de descrición

Fondo

Extensión e medio

5 carpetas con documentación
32 volumes encadernados dunha revista
24 rollos de microfilme
1 microficha

Área de contexto

Nome do creador

(1907-05-02 ata a actualidade)

Historia administrativa

Esta institución foi creada por un grupo de emigrantes galegos co fin primordial de brindar protección médica e social aos seus coterráneos. Tras unha homenaxe feita en honor ao finado compositor Pascual Veiga na cidade de Bos Aires o 31 de outubro de 1906, a prensa da colectividade lanza a idea de fundar un centro similar ao da Habana ou Madrid, para que axudase a todos os galegos necesitados da Arxentina. Uns días despois o "Centro Vigués" lidera esa proposta e coa axuda do "Orfeón Coruñés", "Orfeón Mindoniense" e "Orfeón Gallego Primitivo", apróbase a creación dun "Centro Gallego". Encabezada por Antonio Varela Gómez e Julio de la Cuesta, créase unha comisión que o 21 de xullo aproba os primeiros estatutos da nova entidade, con sede nun pequeno local alugado, sito na rúa Estados Unidos, no que se instala un consultorio médico e onde se impartían clases nocturnas de alfabetización.
No ano 1911 acometeu a reforma dos estatutos, quedando dende entonces implantada a mutualidade; con este cambio nos fins sociais aumenta de maneira considerable o número de socios. Conxuntamente estabelece os servizos fúnebres, de asesoramento xurídico e a farmacia social. O crecemento da entidade levou a buscar un edificio maior e en 1917 mercan por subscrición popular dos socios, un edificio na avenida Belgrano, un palacete que aínda hoxe é a súa sede social.
O 9 de decembro de 1933 manifesta publicamente o seu apoio á autonomía galega, apoio que reitera en xuño de 1936: "... teniendo en cuenta que la Autonomía de Galicia no es un asunto político, sino eminentemente patriótico; consecuente con la posición fijada al respecto y fiel al precepto estatutario que dispone: "secundar eficazmente toda acción progresista que se inicie en bien de Galicia".
No ano 1969, crea o "Instituto Argentino de Cultura Gallega", a través do cal se realiza unha intensa actividade coa publicación de libros que en Galicia estaban prohibidos, organización de conferencias e diversos actos a prol da lingua e da cultura galegas.
Na actualidade esta institución con máis de 30.000 asociados pasa por unha grave crise económica, debido tanto a precariedade da economía arxentina como a mala xestión dos fondos da entidade. A grande maioría dos seus socios son xente de avanzada idade, que precisan atención médica constante e que coas súas cotas (moitas das cales non poden pagar) non poden manter as actividades sanitarias, primordiais na actualidade. As axudas das institucións galegas como a Xunta só serven para paliar o grave déficit do centro e parecen non poder salvar a institución da endémica situación de crise que vive dende os anos 90 do pasado século.

Historia arquivística

Fonte inmediata de adquisición ou transferencia

Área de contido e estrutura

Alcance e contido

Fondos formato papel:

  • Libro de Acta de constitución da entidade (1907)
  • Libro de rexistro xeral de socios (1907) (fotocopias)
  • Boletín oficial. Centro Gallego de Buenos Aires (1921)
  • Galicia : Revista del Centro Gallego de Buenos Aires (1926-2012) (algúns números facsimilares ou dixitalizados)
  • Catálogo da exposición "Libros y autores gallegos" (1948) (fotocopias)
  • Regulamento interno para os concursos literario-musicais (1958) (fotocopias)
  • Regulamento interno para os concursos literario-musicais para o trienio 1961-1963 (fotocopias)
  • Folleto co "Mensaje de los emigrantes en América sobre el desarrollo económico de Galicia" (1965)
  • Ponencia no congreso Emigración Gallega (1974)
  • Publicación "Día de Galicia" (1978)
  • Estatutos (1982)
  • Folleto Centro Gallego Institución Mutualista sin fines de lucro (1985)
  • Folleto da "Primera Semana de Galicia en Luján" (1987)
  • Unión Gallega. Revista da Agrupación "Unión Gallega" (1988)
  • Anales Científicos : de la Asociación Médica del Centro Gallego de Buenos Aires (1989)
  • Carta e enquisas do AEG ao IACG sobre fontes documentais e sobre as sociedades galegas no mundo (1996)
  • Boletín Informativo (1997-1999)
  • Memoria de creación do IACG (fotocopias)
  • Folleto Fundación Galicia Salud (2004)
  • Folletos do Instituto Argentino de Cultura Gallega:
    • Programa de actividades do Homenaxe a Murguía no 50º aniversario do seu pasamento (1973)
    • Catálogo de publicacións (década 1970)
    • Programa de actividades das "Jornadas Patrióticas Gallegas" (1987)
    • Programa de actividades do "Cursillo sobre historia de Galicia" (1987)
    • Recorte de prensa co anuncio do "Cursillo sobre historia de Galicia" (1987)
    • Programa de actividades das "Jornadas Patrióticas Gallegas" (1988)
    • Programa de actividades das "Jornadas Patrióticas Gallegas" (1990) (díptico)
    • Programa de actividades das Jornadas Patrióticas Gallegas do ano 1990 (folla voandeira)
    • "Programa General de Actividad Cultural" (1996)

Fondos en microfilme:

  • Libro de actas das Asembleas xerais de socios (1907-1987)
  • Libro de actas da Comisión Directiva (1907-1993)
  • Libros de rexistro xeral de socios (1907-1998)
  • Fotografías históricas (tamén orixinais)

Fondos en microficha:

  • Región Galaica : Órgano del Centro Gallego (un número fotocopiado)

Valorización, destrucción e programación

Acumulacións

Aberto a novos ingresos

Sistema de arranxo

Área de condicións de acceso e uso

Condicións que rixen o acceso

Consulta en sala para investigadores e demais persoas interesadas na temática migratoria

Condicións

Permítese a súa reprodución dixital ou reprográfica

Idioma do material

  • Español

Escritura do material

  • latino

Notas de lingua e texto

Características físicas e requerimentos técnicos

Instrumentos de descrición

Área de materiais relacionados

Existencia e ubicación de orixinais

A meirande parte dos fondos orixinais están no Centro Galego de Bos Aires e unha pequena parte dos fondos orixinais atópase no Arquivo da Emigración Galega

Existencia e localización de copias

Arquivo da Emigración Galega

Unidades de descrición relacionadas

Descricións relacionadas

Área de notas

Identificador(es) alternativo(s)

Puntos de acceso

Persoas e entidades

Puntos de acceso Xénero/Forma

Área de control da descrición

Identificador da descrición

Identificador da institución

Regras e/ou convencións usadas

NOGADA

Estado de elaboración

Borrador

Nivel de detalle

Parcial

Datas de creación revisión eliminación

Creado por Adriana Cousillas o 31/01/2019

Idioma(s)

  • galego

Escritura(s)

  • latino

Fontes

Área de acceso

Persoas e organizacións relacionadas

Xéneros relacionados

Almacenamento físico

  • Caixa: AE/SOC/ARX-1
  • Caixa: AE/S/M-3.1-3.14
  • Caixa: AE/S/M-3.16-3.25
  • Caixa: AE/Rev/ARX-1
  • Caixa: AE/Rev/ARX-1/II
  • Cartafol: AE/Mf-9