Unidade documental composta 03 - Correspondencia mantida con outras sociedades de A Habana

Área de identidade

Código de referencia

ES GA 15078 ACCG AEG-01-AE-CU-UMañ-03-01-01-03

Título

Correspondencia mantida con outras sociedades de A Habana

Data(s)

  • 1926 - (Creación)

Nivel de descrición

Unidade documental composta

Extensión e medio

2 cartas

Área de contexto

Nome do creador

(1909. Non existe na actualidade)

Historia administrativa

Esta sociedade foi fundada polos emigrantes naturais do concello coruñés de Mañón residentes na cidade da Habana, liderados por Andrés Peña Castro, Francisco Penabad e Constantino Castro Vidal. Esta entidade era tamén coñecida como La Unión Escolar Mañonesa.
Dende a súa creación tiña como fin prioritario fomentar e difundir a instrución gratuíta na súa terra natal, tal e como se recollía nos seus primeiros estatutos, que datan de 1909: «1º. Fomentar y difundir la instrucción gratuita en Mañón (Galicia-España) y demás parroquias de su Ayuntamiento (...); 2º. Interesarse por los inmigrantes que de allá vengan a Cuba, con preferencia por aquellos que carezcan aquí de familiares, prestándoles toda la protección posible; estrechar los lazos de amistad entre todos los mañoneses (...); 3º. Cuidar de los intereses generales de la comarca mañonesa; proteger y mejorar su agricultura y ganadería e iniciar las industrias que se derivan de estos dos principales elementos de la riqueza de nuestro país natal.
Art. III. Para realizar practicamente los propósitos que sobre instrucción determina el artículo anterior, se procederá del siguiente modo:
1º. Construyendo un plantel de enseñanza elemental para ambos sexos, que reúna las mejores condiciones, en el lugar más céntrico de Mañón, plantel que sostendrá la Sociedad a la mayor altura pedagógica que se pueda, sin perjuicio de establecer antes la enseñanza en un local acondicionado para el caso y de crear y establecer tantos otros como la necesidad y la práctica aconsejen; 2º. Llevar estos mismos beneficios a las parroquias colindantes, dándose siempre preferencia a las que con mayor intensidad se deje sentir la necesidad de la enseñanza; 3º. Estableciendo y sosteniendo escuelas periódicas o ambulantes, sin perjuicio de subvencionar las ya establecidas con esta u otra organización, ya sean oficiales o particulares; 4º. Creando premios para alumnos y profesorado; 5º. Subvencionando y costeando a ser posible, estudios superiores a los alumnos que más se distingan, con preferencia siempre a los que tengan vocación por la enseñanza pedagógica o agrícola; 6º. Instalando y sosteniendo bibliotecas o salones de lecturas; organizando conferencias y veladas instructivas y todo cuanto se pueda realizar con tendencias de elevar el nivel cultural de nuestra patria».
A sociedade pronto contou con delegacións en diversas cidades cubanas como Regla, Casa Blanca, Guanabacoa, Puentes Grandes, Marianao, Pinos, Cañas, Güines, Matanzas, Colón, Unión de Reyes, Cruces, Cienfuegos, Sagua e Caibarién; e en cidades doutros países como en Nova York, Brooklyn ou Madrid. Coa colaboración de todos conseguiron fondos para levar a cabo os diversos proxectos sociais.
No mes de maio de 1911, constituíuse unha delegación en Mañón presidida por Andrés Pigueiro. Durante unha visita a Mañón, Andrés Peña Castro, alma da institución na Habana, mercou unha grande extensión de terreo no sitio coñecido como Cabeza de Muros para construír un edificio escolar.
En 1912, a sociedade aluga unha casa no lugar do Campo, na que instala provisionalmente unha escola para os nenos da parroquia, escola que foi dotada de mobiliario e material educativo, incluso a entidade se encargaba de pagarlle ao mestre.
Ese mesmo ano, merca unha casa na Habana, na rúa Jesús del Monte, co propósito de alugala. As rendas conseguidas estaban destinadas a sufragar os gastos das escolas da entidade. Na década dos anos 20 financia a construción de tres edificios escolares na parroquia de Santa María, nos lugares de Segade, Barreiros e A Panda. En 1925, merca unha casa, xa construída, no lugar da Casanova, que acondiciona como escola e vivenda do mestre.

Historia arquivística

Fonte inmediata de adquisición ou transferencia

Área de contido e estrutura

Alcance e contido

Correspondencia mantida entre a sociedade "La Unión Mañonesa" e outras sociedades de A Habana, conservada en formato dixital e impreso:

  • Carta enviada por José Costas, Secretario da sociedade "Luz de Riveras del Sor", con motivo dunha invitación (25/07/1926)
  • Carta enviada por Manuel Álvarez, Secretario Xeral da sociedade "Agrupación Artística Gallega", por un asunto económico (20/05/1933)

Valorización, destrucción e programación

Acumulacións

Aberto a novos ingresos

Sistema de arranxo

Área de condicións de acceso e uso

Condicións que rixen o acceso

Consulta en sala para investigadores e demais persoas interesadas na temática migratoria

Condicións

Permítese a súa reprodución dixital ou reprográfica

Idioma do material

  • Español

Escritura do material

  • latino

Notas de lingua e texto

Características físicas e requerimentos técnicos

Para a visualización dos documentos en formato pdf requírese un ordenador, que se pon a disposición dos investigadores.

Instrumentos de descrición

Área de materiais relacionados

Existencia e ubicación de orixinais

A propia institución

Existencia e localización de copias

Arquivo da Emigración Galega - CdC

Unidades de descrición relacionadas

Descricións relacionadas

Área de notas

Identificador(es) alternativo(s)

Puntos de acceso

Persoas e entidades

Puntos de acceso Xénero/Forma

Área de control da descrición

Identificador da descrición

Identificador da institución

Regras e/ou convencións usadas

NOGADA

Estado de elaboración

Borrador

Nivel de detalle

Parcial

Datas de creación revisión eliminación

Creado por Adriana Cousillas o 05/09/2019

Idioma(s)

  • galego

Escritura(s)

  • latino

Fontes

Área de acceso

Materias relacionadas

Persoas e organizacións relacionadas

Xéneros relacionados

Lugares relacionados

Almacenamento físico

  • Cartafol: AE/SOC/CU-4/Car-7