Área de identidade
Tipo de entidade
Entidade colectiva
Forma(s) autorizada(s) do nome
Liga Santaballesa de Educación e Instrucción
Forma(s) paralea(s) do nome
Forma(s) normalizada do nome, dacordo a outras regras
Outra(s) forma(s) de nome
- Liga Santaballesa, Sociedad de Instrucción, Recreo y Beneficencia (1933)
- Liga Santaballesa de Instrucción, Recreo y Beneficencia (1933)
- Liga Santaballesa, Sociedad de Beneficencia y Protección Mútua (1939)
Identificadores para institucións
Área de descrición
Datas de existencia
1907-10-07 ata a actualidade
Historia
Esta sociedade foi fundada na cidade da Habana por un grupo de emigrantes da comarca da Terra Chá (Lugo) que eran naturais dos concellos de Vilalba, Trasparga, Xermade, Muras, Cospeito e Abadín.
Entre os seus fundadores podemos citar a Manuel Arias, Juan Iglesias, Benigno Paz, Francisco Fernández, Crisanto Leal, Lucas Tenreiro, Aniceto González, Clemente Teniente, Ramón Ladra, Francisco Naveiro, Cosme Sacido, Antonio Paz, Agustín López, P. Vicente Vázquez, Manuel Villares, Jesús Castro, Eduardo Bello, Ramón Hermida, Manuel Seijido, Pedro Castro, Jesús Naseiro, Rosendo Iglesias, Andrés Pena, Francisco Otero, Pedro Castelo, Manuel Eumil, Santiago Prieto, José Hermida, Jesús Leal, Jesús Ledo, Ramón Gato, Ramón Carballido, Angel Yáñez, José Soto, Agustín González, Alejo López, Antonio Bello, Domingo Airado, Manuel González, José Castro, Antonio Pardo, Andrés Varela, Aquilino Soto, José María Balsa, Ramón Arias, José María Fernández, Vicente Iglesias, Manuel Bello, Manuel Naveiro, Andrés Sacido, Lorenzo Naveiro, Federico Ladra, Gabriel Ladra, Ramón Eumil, José Paz e Fermín F. Barro.
Foi creada coa finalidade de construír un colexio onde recibirían ensinanza os naturais das parroquias de Santaballa, Mourence, Vilalba, Lanzós, Lousada, Vilapedre, Burgás, Codesido, Gondaísque, Tardade e Distriz, que pertencían en 1907 aos concellos de Vilalba e Xermade.
No ano 1912 aproban en asemblea o inicio das obras de construción dun edificio que funcionaría como escola en Santaballa para todos os nenos e nenas da parroquia. En 1914 envían, a través de Agustín López, presidente da sociedade Unión Villalbesa, de viaxe por Galicia, a cantidade de 5500 pesetas para iniciar os traballos de construción do edificio; nesta tarefa participaron activamente moitos dos veciños.
Para axilizar as obras organizan unha comisión en Santaballa encargada de vixiar os traballos e o funcionamento das escolas; esta comisión estaba formada por Benito Prieto e Domingo Pérez e acabou convertida nunha delegación da Sociedade co mesmo nome e que aínda existe na actualidade.
En 1915, no lugar de Barreiro, inauguran outro edificio escolar, no que os veciños axudaron coa doazón das vigas e co carrexo da pedra necesaria.
Os edificios da súa propiedade foron sostidos economicamente dende a Habana ata a chegada da República, cando pasan a titularidade municipal.
No ano 1953 a Liga Santaballesa cambia os seus estatutos e pasa a ser unha sociedade de beneficencia e protección mutua, fins que segue a ter na actualidade.
Lugares
América
Cuba
A Habana
Santaballa
Vilalba
Provincia de Lugo
Estatuto xurídico
Asociación civil de emigrantes
Funcións, ocupacións e actividades
Instrutivas, recreativas, culturais, benéficas
Mandatos/fontes de autoridade
Estructura/xenealoxía interna
Contexto xeral
Área de relacións
Access points area
Materias
Lugares
Occupations
Área de control
Identificador do rexistro de autoridade
Identificador da institución
ES GA 15078 ACCG
Regras e/ou convencións usadas
NOGADA
Estado de elaboración
Borrador
Nivel de detalle
Parcial
Datas de creación, revisión ou eliminación
Revisada por Adriana Cousillas o 22/08/2019
Idioma(s)
- galego
Escritura(s)
- latino
Fontes
Bases de datos do AEG, Web As Escolas da Emigración