Esta sociedade foi fundada por membros da colectividade española emigrante en Costa Rica, liderados por Gaspar Ortuño y Ors (quen foi o seu primeiro presidente), secundado por José Ventura Espinach, Martín Echeverría e Bartolomé Calsamiglia. O seu propósito era socorrer a todo español, desprovisto de recursos ou enfermo, residente no país.
En 1880 conseguíu a a personería xurídica co fin de alcanzar os seus obxectivos.
A Asociación Española de Beneficencia é unha das máis antigas organizacións de beneficencia do país, con importantes logros para a colonia española, sempre fiel ao seu espíritu filantrópico e caritativo, e rexida pola tolerancia e a diversidade. Dacordo cos seus estatutos só poden ser socios da entidade os españois por nacemento ou dereito, fillos e netos de españois.
Nos seus estatutos recóllense as súas finalidades: “1. Practicar la beneficencia en favor de los españoles y españolas por nacimiento o por derecho, sean asociados o no, que se encuentren en necesidad comprobada; 2. Socorrer a sus asociados necesitados en caso de enfermedad y proporcionarles digna sepultura en su fallecimiento; 3. Facilitar esparcimiento y solaz a sus asociados, mediante el fomento de actividades recreativas, culturales y deportivas; 4. Contribuir a una mayor compenetración de la colonia española con la sociedad costarricense, desarrollando actividades culturales, artísticas, deportivas y recreativas, así como fomentar y conservar las costumbres españolas y costarricenses; 5. Contribuir, en la medida de sus posibilidades, al bienestar de los habitantes del país colaborando con el Estado en la atención de quienes tienen menos recursos; 6. Propiciar el intercambio educativo y cultural entre Costa Rica y España a través de instituciones y organismos, tanto oficiales como privados, de los dos países en beneficio de los ciudadanos de ambas nacionalidades”.
Para levar a cabo estes fins conta cos seguintes activos e institucións:

• A chamada “Casa de España”, un fermoso edificio situado no barrio da Sabana Norte, en San José, que se comezou a construír en 1991, e inaugurouse en 1992. Conta cun gran salón multiusos, varios consultorios médicos para a atención gratuíta dos asociados que o necesiten, un “Patio Andaluz” como centro recreativo e que se emprega, principalmente, para a implementación dun programa diurno do Adulto Maior que se pretende sexa similar aos do IMSERSO, unha biblioteca para a lectura e préstamo de libros aos asociados, cafetería e bar, dous salones adicionais, e outros espazos para a recreación e promoción da arte e a cultura.
• A “Residencia de Ancianos José Pujol Martí”, na Ribera de Belén, que se comezou a construír en 1986 nun terreo, doado por José Pujol Martí, e da que foi impulsor Narciso Garabito Fernández. A súa inauguración foi en 1988. En 2008 construíuse un novo módulo de 31 apartamentos ao estilo de residencia veraniega.
• O “Club Campestre Español” do que a Asociación posúe o 40% da propiedade e polo que os socios da entidade teñen dereito a pertencer e desfrutar das súas instalacións.
• Unha capela privada, feita nun solar entre o Club Campestre e a Residencia, coa colaboración económica da familia Raventós López. Está para servizo dos residentes, dos socios do Clube e dos veciños, en xeral.
• Un mausoleo no Cemiterio de San José, que se inaugurou en 1914, deseñado polo arquitecto catalán Lluís Llach.
  A Asociación conta con numerosas propiedades inmobiliarias que lle permiten ter sostenibilidade financieiro-económica, ademais do pago das cotas dos socios e dos intereses que xeneran as súas inversións. Tamén conta con axudas do goberno español.