O AEG conserva dúas copias impresas do Regulamento
Sociedade fundada na Habana por naturais dos concellos veciños de Monterroso, Antas de Ulla e Palas de Rei baixo o nome de Sociedad de Instrucción de Monterroso, Antas y Palas de Rey, coa finalidade de construír escolas nos citados municipios.
Tras numerosos desacordos, os socios procedentes de Palas de Rei deciden deixar a sociedade e crear unha independente. Esta escisión aparece recollida na acta da xunta xeral de socios do 3 de marzo de 1922 e provocou un preito que se resolvería o 27 de xaneiro de 1925.
Todo isto provoca unha diminución do número de socios e a adopción dun novo nome social, aínda que manteñen os seus fins prioritarios de instrución, tal e como recolle o novo regulamento social do ano 1922: «propagar y fomentar la enseñanza gratuíta contribuyendo a la unión de los socios».
Xa no regulamento de 1932 engaden uns artigos sobre o panteón social (teñen dous no Cementerio Colón) e pasan a ser unha sociedade de protección e recreo.
En 1955 mercan unha propiedade na rúa 10 de Octubre, núm. 807, Ciudad Lawton, na Habana, onde instalan a súa sede social. É unha das poucas entidades galegas que teñen sede propia en Cuba na actualidade.
Esta sociedade financiou a construción de cinco escolas na súa terra: escola de San Miguel de Penas e escola de Pol (no concello de Monterroso) e escolas de Santa Cristina de Areas, San Lourenzo de Peibás e Gradoi (no concello de Antas de Ulla). Estas escolas foron cedidas en documento notarial aos concellos respectivos o 10 de outubro de 1955, coa condición de que seguisen funcionando como centros docentes.
O 26 de setembro de 1968 aproban a incorporación dos poucos socios de Unión de Villameá y Villaodriz, que desaparece como entidade.
Actualmente é unha sociedade de beneficencia e cultura, que destaca polo número dos seus asociados (1500 aproximadamente) e pola súa escola de danza, con máis de 120 alumnos, que ofrece veladas artísticas. Conta tamén cun grupo folclórico chamado Pontepedriña.
Publicado
Parcial
Borrador
Regulamento xeral da "Sociedad de Beneficencia, Recreo y Socorros Mutuos Unión Villalbesa y su Comarca" aprobado o 15/09/1936 (29 páxinas), conservado en formato dixital e impreso.
Para a visualización dos documentos en formato pdf requírese un ordenador, que se pon a disposición dos investigadores.
Aberto a novos ingresos
A propia institución
Arquivo da Emigración Galega - CdC
Dispoñible en liña e consulta en sala para investigadores e demais persoas interesadas na temática migratoria
Permítese a súa reprodución dixital ou reprográfica