Entidade colectiva

Sociedad de Instrucción Unión de Rubín

• Unión Escolar de Rubín

1906-12-09. Non existe na actualidade

Esta sociedade foi fundada polos emigrantes naturais da parroquia estradense de Rubín residentes na Habana e seguía o exemplo de sociedades de instrución como a Alianza Aresana. A noticia da súa fundación aparece rexistrada na revista habaneira Galicia, na que se pode ler: «El pasado domingo se reunió en el local de la sociedad regional “Orfeón Ecos de Galicia”, gran número de entusiastas hijos de la colonia de Rubín, iniciadores del proyecto de construcción de un edificio destinado a escuela en donde se dará instrucción gratuitamente a los niños de ambos sexos de aquella circunscripción [...]». Pola súa finalidade instrutiva tamén foi coñecida como Unión Escolar de Rubín.
Como socios fundadores, dun total de 86, citaremos a Francisco Paz Andión (primeiro presidente da entidade e un dos seus principais promotores), José Rodríguez Vila (tesoureiro), Pedro Fragoso Martínez (primeiro secretario), Ramón Taboada, Maximino Baltar, Manuel Paz, Maximino Balseiros, Eduardo Brea, José Besteiro, Felipe Iglesias, Antonio Sedes, Antonio Rodríguez, Manuel Pena e Francisco Pereiras Maceira, entre outros.
Poucos meses despois, nomean ao Sr. Manuel Matos Sanmartín como delegado da sociedade na Estrada, quen se ocuparía de xestionar os cartos enviados dende a Habana para a construción do edificio escolar. Neste crearíanse dúas aulas, unha de nenos e outra de nenas, que debían cumprir as máis modernas condicións hixiénicas e pedagóxicas do momento.
Xa en 1908, na súa memoria social, destacan o labor dos emigrados de Rubín noutros lugares do mundo, como Cádiz, onde se creou unha delegación o 1 de novembro de 1907 presidida por Manuel Balseiros e que, ao pouco tempo de abrir unha subscrición, manda á súa parroquia natal a cantidade de 615 pesetas para este proxecto escolar. Tamén en México inician unha colecta liderada por Manuel Agrelo. En Bos Aires, Marcelino Canabal envía, no nome dos seus veciños residentes na Arxentina, a cantidade de 125 pesetas para este fin.
En 1910, a sociedade habaneira pasa a formar parte do Comité Federativo de las Sociedades Gallegas de Instrucción.
Aínda que a escola se rematou en 1913, non será ata 1915 cando poida ser inaugurada cunha grande festa. Ata 1923, dende A Habana se ocupaban do seu mantemento e incluso pagaban o soldo do mestre; nese ano fúndase en Rubín unha escola nacional que pasaría a ocupar este edificio.

América
Cuba
A Habana
Galicia
Provincia de Pontevedra
Rubín

Asociación civil de emigrantes galegos

Instrutivas, recreativas, culturais, mutualistas

ES GA 15078 ACCG

NOGADA

Borrador

Parcial

Revisada por Adriana Cousillas o 03/09/2019

• galego

• latino

Bases de datos do AEG e Web As escolas da emigración