Esta sociedade foi fundada na cidade da Habana por naturais das parroquias de San Simón e Samarugo, do concello lucense de Vilalba. A súa finalidade prioritaria, recollida nos estatutos sociais, era «a protección mutua, material y moral entre todos los emigrados de ambas parroquias y la creación de una casa-escuela con todos los adelantos modernos en el punto más céntrico y más conveniente de las citadas parroquias, Samarugo y San Simón».
A primeira xunta directiva estaba formada por Jesús Rouco Cortiñas, como presidente; Jesús Otero, vicepresidente; José M.ª Fraga, secretario; Antonio López Graña, vicesecretario; Santiago Prieto, tesoureiro; Jesús Cillero Camba, vicetesoureiro; e José M.ª Seijo Lafuente, Jesús Cuba Restrebada, Antonio Yáñez Fraga, José Gacio García, José Antonio López Ramudo, Avelino Yáñez Castro, Jesús González Cortiñas, Ramón Díaz Funcasta, Manuel García Trastoy e Ramón Barro Polo, como vogais.
Outros presidentes destacados da entidade foron Jesús Riva (1914), Eulogio Coira Rodríguez (1915), Jesús Cuba Restrevada (1919), José María Yáñez (1929) e Antonio Román Cuba (1938).
No ano 1915 aproban en asemblea o financiamento por parte da entidade dun edificio en San Simón para destinalo a escola dos nenos/as da parroquia: «El fin que perseguimos de fundar una escuela en San Simón y dotar de maestro a la actual de Samarugo (...)».
A escola de San Simón da Costa foi inaugurada en 1921, pero ata 1929 non funcionou como tal.
A partir de 1928 mantén economicamente unha escola na parroquia de Samarugo nun local alugado. Nos anos 40 aproba a construción dunha casa-escola nesta parroquia.
En asemblea social no ano 1948, ante as dificultades coas que se atopan para levar a bo fin a construción desta casa-escola, aproba a cesión das dúas escolas ás parroquias respectivas, coa condición de que debían ser administradas por medio duns padroados (en Costa e en Samarugo) e que debían ser dedicadas a escolas e colexios. Outra condición era que o Concello colocase en ambos os edificios unha placa de bronce, na fronte da fachada, coa seguinte inscrición: «Esta casa-escuela ha sido construida por la Sociedad "Unión de San Simón y Samarugo" radicada en La Habana en el año 1913». Finalmente, esta cesión fíxose efectiva o 27 de novembro de 1950.
A sociedade a partir de entón cambia a súa finalidade principal e céntrase na beneficencia e o apoio mutuo aos asociados.