Fondo AE-AR-CBet - Centro Betanzos

Área de identidade

Código(s) de referencia

ES GA 15078 ACCG AEG-01-AE-AR-CBet

Título

Centro Betanzos

Data(s)

  • 1905-12-10 - (Creación)

Nivel de descrición

Fondo

Extensión e medio

1 carpeta con documentación, correspondencia, estatutos, 1 regulamento
1 carpeta con publicacións societarias
1 rollo de microfilm con 1 publicación

Área de contexto

Nome do/a creador/a

(1905-12-10 ata a actualidade)

Historia administrativa

Xa a fins do século XIX moitos dos betanceiros residentes en Bos Aires reuníanse na zona do vello Palermo para celebrar as festas patronais de San Roque. Estes encontros impulsaron a necesidade de encauzar por medio dunha institución a solidariedade cara aos paisanos que quedaban na súa terra ou aos que emigraban cara estas terras totalmente desprotexidos. A súa fundación oficial data do 10 de decembro de 1905 e xa nos seus estatutos recollen como fin primordial estreitar os lazos de unión entre todos os nativos de Betanzos e o seu partido xudicial que residían na Arxentina, así como manter relacións de amizade coas sociedades galegas en Galicia e fóra dela.
Entre os seus obxectivos destacan ademais fomentar a axuda entre os socios, sexa proporcionando traballo ou outra ocupación, de acordo ás actividades de cada un e prestar toda axuda material e moral; atender, amparar, defender e repatriar aos betanceiros necesidos, cos recursos do centro; celebrar veladas literario-musicais, reunións sociais deportivas, festas campestres e toda clase de xogos lícitos, para a expansión dos socios e das súas familias; contribuír á maior cultura e instrución dos asociados, organizando conferencias instrutivas, creando unha biblioteca e salas de lectura de publicacións rexionais, nacionais e extranxeiras.
O seu lema foi "Por Betanzos, a cultura e a solidariedade entre os seus fillos".
Pouco despois da súa fundación comeza a editar unha revista social, titulada "Betanzos", cunha tirada de 11.000 exemplares e que aínda hoxe se segue a publicar. Tamén publica outras revistas como "Nueva Historia", editada pola subcomisión xuvenil do centro e colabora con outras institucións para a edición de "Nueva Galicia"; así como numerosos folletos e memorias sociais.
Esta entidade estivo tradicionalmente moi vinculada coas ideas de esquerdas e amosou sempre o seu apoio a IIª República española e ao nacionalismo galego, vinculándose a ela persoeiros destacados como Castelao (presidente honorario), Ramón Suárez Picallo, Antón Alonso Ríos, Elpidio Villaverde, Andrés Beade Dopico, Osvaldo Dans Varela, etc.
En 1950 crea un grupo de baile e danza "César Quiroga", formado por 22 bailaríns e un corpo de gaitas "Sementeira" e en 1952 forman a coral "Os Rumorosos" e un conxunto de gaiteiros "Betanzos", que actuou con grande éxito nas festas da colectividade deses anos. No ano 1975 comeza a funcionar unha escola de danzas.
Moitas das súas actividades recreativas e culturais están centradas na celebración das súas festas de agosto, creando no ano 1970 a Iª Semana de Betanzos en Buenos Aires, con exposición de pinturas, mostras do libro galego, festivais folclóricos e a edición dun xornal.

Historia do arquivo

Fonte inmediata de adquisición ou transferencia

Área de contido e estructura

Alcance e contido

Este fondo contén a seguinte documentación:

Conservada en formato papel:

  • Estatutos (1952)
  • Reglamento de las Escuelas García Hermanos de Betanzos (1915)
  • Carta á Radio Galega (1995)
  • Carta de Castelao (1948)
  • 2 cartas cunha solicitude da Federación de Sociedades Gallegas ao Parlamento Galego
  • Folleto sobre Antolín Faraldo (1954)
  • Folleto "Betanzos honra a sus mártires" (2001)
  • 5 recortes de prensa con artigos adicados ao Centro Betanzos
  • 7 programas
  • Monografía con motivo da celebración do Día de Galicia: "Coral Galega Os Rumorosos" (1942)
  • Biografía de Domingo Maza Calvo (1966)
  • Comunicacións presentadas ao VI Pleno do Consello de Comunidades Galegas (2000)
  • Actas do I Congreso da Emigración Galega (1956)
  • Denuncia da persecución do galego (1954)
  • Boletín "Centro Social Betanzos"
  • Boletín "Centro Betanzos"
  • Publicación "Centro Betanzos : 100º aniversario"

Conservada en formato papel e microfilme:

  • Revista Betanzos

Valorización, destrucción e programación

Acumulacións

Aberto a novos ingresos

Sistema de arranxo

Área de condicións de acceso e uso

Condicións que rixen o acceso

Consulta en sala para investigadores e demais persoas interesadas na temática migratoria

Condicións

Permítese a súa reprodución dixital ou reprográfica

Idioma do material

  • Español

Escritura do material

  • latino

Notas de lingua e escritura

Características físicas e requerimentos técnicos

Os documentos microfilmados precisan dun lector, que se pon a disposición dos investigadores.

Instrumentos de descrición

Área de materiais relacionados

Existencia e ubicación de orixinais

A propia institución

Existencia e localización de copias

Arquivo da Emigración Galega - CdC

Unidades de descrición relacionadas

Descricións relacionadas

Área de notas

Identificador(es) alternativo(s)

Puntos de acceso

Persoas e entidades

Puntos de acceso xénero/forma

Área de control da descrición

Identificador da descrición

Identificador da institución

Regras e/ou convencións usadas

NOGADA

Estado de elaboración

Borrador

Nivel de detalle

Parcial

Datas de creación revisión eliminación

Creado por Adriana Cousillas o 21/02/2019

Idioma(s)

  • galego

Escritura(s)

  • latino

Fontes

Área de acceso