Fonds AE-CU-Baña - La Baña y su Comarca, Sociedad de Instrucción, Cultural y Benéfica

Esta sociedade foi fundada polos emigrantes naturais do concello coruñés da Baña residentes na Habana. A súa directiva fundacional estivo formada por Jacinto Rodríguez Recarey, presidente; José Suárez Ramos, vicepresidente; José Vilas Recarey, como secretario; Manuel Mallón, vicesecretario; Manuel Agra Rodríguez, tesoureiro e Manuel Cardeso Rey, vicetesoureiro, entre outros.
No seu primeiro regulamento social de 1916 figuran como fins prioritarios da sociedade: «fomentar la amistad entre todos los hijos de la comarca, aumentar y propagar la enseñanza, construyendo a este efecto una casa-escuela para ser dedicada a la instrucción elemental superior y de comercio, artes y oficios y, por último, implantar y fomentar las industrias rurales y granjas agrícolas».
Financian a construción dunha casa-escola na parroquia de San Vicente da Baña, escola que chamarían «Colegio Cuba» en homenaxe ao seu país de acollida. Non coñecemos o ano da súa inauguración pero sabemos da súa existencia o ano 1921, cando ten lugar un ciclo de conferencias, unha delas impartida polo xornalista José Baña Pose, tamén emigrante en Cuba. En agosto de 1931, nun pleno do concello da Baña, dáse lectura dun escrito desta entidade que ofrece o arrendamento do edificio escolar ao non poder soportar os gastos ocasionados polo sostemento do dito colexio. En 1933, o colexio Cuba pasa a ser unha escola nacional sostida polo concello.
As actividades da sociedade centraríanse a partir dos anos 30 nas finalidades benéficas e de axuda mutua entre os seus socios. En 1954, en acta da xunta directiva, informan do agradecemento do secretario do concello da Baña pola cesión gratuíta duns terreos, propiedade da entidade habaneira, e que debían servir para construír alí a casa consistorial, un grupo escolar e un centro primario de hixiene rural. Pero este proxecto, que saibamos, non chegou a bo fin.