Subseries 01 - Memoria e contas xerais

A orixe desta sociedade está no ano 1904, data na que os naturais do partido xudicial de Lalín, residentes en Arxentina, se uniron para construír un cemiterio na súa localidade natal; este cemiterio foi entregado máis tarde ao concello, xa que era o único que existía na zona con características modernas.
Desta agrupación de veciños é froito a sociedade "Hijos del Partido de Lalín", que naceu oficialmente o 7 de agosto de 1908, coa pretensión de cubrir outras necesidades que había no pobo. Para facer máis extensiva a súa actuación, a sociedade creou varias subcomisións no pobo de Avellaneda, en Villa Urquiza, e noutros países como Uruguai e Cuba, onde tamén existía unha ampla colonia de lalinenses e así unir esforzos.
A construción dun hospital-casa-asilo na vila de Lalín foi un proxecto moi ambicioso que rematou en fracaso pola escasa axuda que atoparon no propio Lalín. Dous anos máis tarde, reconverteron o edificio, construído pola sociedade, nunha escola e granxa agrícola experimental.

O 25 de xullo de 1982, e despois dunha vida societaria do máis intensa, vinculada aos problemas tanto da súa terra natal (entre outros, financia a construción dun monumento adicado á memoria do aviador Joaquín Loriga e tamén ao científico Ramón Aller; entrega de doazóns ás viúvas e aos seus fillos durante a guerra civil, etc.) como dos seus compatriotas emigrantes con menos posibles, deciden fusionarse coas sociedades de "Hijos de Silleda" (1908), "Unión del Partido de Lalín" (1921) e "Hijos del Ayuntamiento de Golada y sus contornos" (1930). Créase unha unha nova sociedade denominada "Centro Lalín de Buenos Aires" para aglutinar a todos os emigrantes da comarca do Deza e poder así sobrevivir ante as dificultades que se presentan na actualidade como a idade avanzada dos socios e a grave crise económica que se está a vivir na Arxentina.