Subseries 01 - Unión Estradense : Instrucción-Fomento-Cooperación

Esta sociedade de instrución, fomento e cooperación foi fundada por un grupo de estradenses residentes na Arxentina, liderados por José Pereiras Rey, Lisardo Vicente, Genaro Fernández Couto, Benito López, Manuel Carbia, José Vidal, Ramón Vázquez Rosende, Manuel Fernández Couto e Manuel Tato.
Nos seus primeiros estatutos aprecen as súas principais finalidades: "Nuestros propósitos más inmediatos consisten en prestar ayuda a las parroquias que tienen concedidas escuelas y que están en peligro de perderlas por falta de local adecuado para su funcionamiento; cooperar financieramente a toda obra de progreso rural que se nos pida colectivamente por medio de nuestro representante en la Estrada; propiciar la creación de una cooperativa de producción, crédito y consumo que oriente a nuestros paisanos en medios de economía progresista, obra ésta de gran trascendencia y muy factible su realización; reclamar del estado la implantación de una escuela de artes y oficios en un lugar adecuado para todo Ayuntamiento y propiciar toda obra progresista que redunde en beneficio del pueblo agricultor estradense".
En xuño de 1926 fusiónase coa "Sociedad Naturales de Berres" que pasa a formar parte da nova entidade. A finais deste ano financian unha escola na parroquia de Berres.
Dende esta entidade realizan varios envíos de cartos para axudar na edificación das escolas da comarca ou para dotalas de mobiliario e material escolar. Así, en 1927, inauguran, na parroquia de San Miguel de Castro, un grupo escolar financiado polas sociedades estradenses de Bos Aires e da Habana. En 1931, aproban o envío de 1500 pesetas para o remate do edificio escolar de Tabeirós.
Colaboran con numerosas actividades a prol da autonomía e do desenvolvemento agrario en Galicia. Grazas ao seu apoio, créase unha cooperativa agraria de produción, aforro, crédito e consumo na Estrada. Fan tamén unha doazón de 500 pesetas para o remate do cemiterio da parroquia de Cora. En 1933, acordan contribuír con 100 pesos á subscrición que organizou a ORGA de Bos Aires e mandan 1000 pesetas para o monumento que se vai erixir na Estrada en homenaxe ao mariscal Pedro Pardo de Cela. En xaneiro de 1934, a xunta directiva considera a necesidade de axudar a Galicia con motivo da tan desexada autonomía e xira 300 pesetas para a propaganda e a organización dun mitin.
En 1943 os socios desta entidade aproban en asemblea a súa fusión coa "Federación agraria residentes del distrito de la Estrada", e crease unha nova entidade chamada "Centro cultural del partido de la Estrada", xa con fins mutualistas, culturais e recreativos e que segue a funcionar na actualidade.