Showing 540 results

Authority record
Corporate body

Fundación Xeito Novo de cultura gallega

  • AE-AR-FuXN
  • Corporate body
  • 1984-06-23 ata a actualidade

Esta sociedade cultural e artística foi creada por Diego Alvarez (primeiro presidente da etidade), Carlos Fernández, Carlos M. López e Juan Carlos Vila, destacados persoeiros na colectividade galega emigrada en Bos Aires.
Segundo os seus estatutos, os obxectivos fundacionais foron, ademais de servir de vínculo de unión entre os nativos das provincias galegas, investigar e difundir a cultura galega en todas as súas manifestacións; ditar cursos, conferencias, charlas, debates, congresos e seminarios en ámbitos específicos; coordinar obradoiros literarios, de pintura, escultura, teatro ou fotografía; organizar espectáculos musicais e de danza galega: mostras de pintura, escultura, fotografía, ou calquera outra expresión cultural que se relacione co pobo galego; xerar actividades de investigación da cultura galega, acordando bolsas de estudo para investigadores; editar libros, revistas, e publicacións, realizar programas de radio, cine ou televisión; fomentar e organizar servicios de turismo de carácter cultural, etc.
Entre as súas múltiples actividades culturais destaca a celebración do Día da Patria Galega, e do Día das Letras Galegas, cun concerto anual "Galicia Sempre" e con actuacións dos seus diferentes grupos artísticos: un grupo de bailes tradicionais, grupo de cantareiras, grupo de música tradicional e un grupo de música folk-celta.
Nos anos 90 publica como voceiro social a revista "Xa. Revista de Cultura Gallega ".

Hijos del partido de Lalín en Buenos Aires

  • AE-AR-HPLa
  • Corporate body
  • 1908-08-07 ata 1982-07-25, data na que se fusiona con outras entidades de emigrantes do Deza, formando o Centro Lalín

A orixe desta sociedade está no ano 1904, data na que os naturais do partido xudicial de Lalín, residentes en Arxentina, se uniron para construír un cemiterio na súa localidade natal; este cemiterio foi entregado máis tarde ao concello, xa que era o único que existía na zona con características modernas.
Desta agrupación de veciños é froito a sociedade "Hijos del Partido de Lalín", que naceu oficialmente o 7 de agosto de 1908, coa pretensión de cubrir outras necesidades que había no pobo. Para facer máis extensiva a súa actuación, a sociedade creou varias subcomisións no pobo de Avellaneda, en Villa Urquiza, e noutros países como Uruguai e Cuba, onde tamén existía unha ampla colonia de lalinenses e así unir esforzos.
A construción dun hospital-casa-asilo na vila de Lalín foi un proxecto moi ambicioso que rematou en fracaso pola escasa axuda que atoparon no propio Lalín. Dous anos máis tarde, reconverteron o edificio, construído pola sociedade, nunha escola e granxa agrícola experimental.

O 25 de xullo de 1982, e despois dunha vida societaria do máis intensa, vinculada aos problemas tanto da súa terra natal (entre outros, financia a construción dun monumento adicado á memoria do aviador Joaquín Loriga e tamén ao científico Ramón Aller; entrega de doazóns ás viúvas e aos seus fillos durante a guerra civil, etc.) como dos seus compatriotas emigrantes con menos posibles, deciden fusionarse coas sociedades de "Hijos de Silleda" (1908), "Unión del Partido de Lalín" (1921) e "Hijos del Ayuntamiento de Golada y sus contornos" (1930). Créase unha unha nova sociedade denominada "Centro Lalín de Buenos Aires" para aglutinar a todos os emigrantes da comarca do Deza e poder así sobrevivir ante as dificultades que se presentan na actualidade como a idade avanzada dos socios e a grave crise económica que se está a vivir na Arxentina.

Hogar de Ribadumia, asociación de instrucción, cultura y recreo

  • AE-AR-HoRib
  • Corporate body
  • 1922-04-30, ata a actualidade.

Un grupo de emigrantes naturais do concello de Ribadumia e residentes en Bos Aires, deciden crear unha sociedade de instrución baixo o nome de "Pro-Escuelas en el ayuntamiento de Rribadumia". Entre os seus fundadores podemos citar a Alberto Abal, primeiro presidente da nova entidade, Manuel Alfonsín Martínez, Manuel Varela Muñiz, Jesús Pérez, José Barral Martínez, Miguel Serantes, José R. Bouzas, Benito Peiteado Pombo, José Piñeiro e Antolín Núñez.
Dende un principio os seus obxectivos estaban centrados en apoiar a instrución entre os habitantes das distintas parroquias que formaban o concello, aglutinar a todos os seus paisanos emigrantes e desenvolver unha amplia actividade cultural e social entre os asociados e os seus descendentes.
No ano 1926 organiza un festival en honor dos doantes do solar para a construción do edificio da súa primeira escola en Ribadumia, escola que foi inaugurada en 1929. En 1934 aparece na prensa o seu proxecto de construír un novo edificio escolar cun presuposto total de 45.000 pesetas.
Tras unha etapa de crise interna, en 1938 a entidade foi refundada pasando a chamarse "Hogar de Ribadumia" e centrando as súas actividades na axuda mutua e na organización de actos recreativos e deportivos.

Hogar gallego para ancianos

  • AE-AR-HoGAn
  • Corporate body
  • 1943-06-29 ata a actualidade.

En 1943 ante a noticia na prensa da morte dunha galega a causa do frío, por falta de recursos, un grupo de persoeiros da colectividade galega na Arxentina (como Jacobo André, Emilio André, Ramón Rey Baltar, Gumersindo Sánchez Guisande, Antonio Baltar, Luis Seoane, Miguel Salgués, Miguel Portela, Horacio Bermúdez, Manuel Roel, Arturo Cuadrado, Domingo Maza, Bernardo González Rey, Sergio Riveiro, Santiago González, Manuel Picón, Antonio Carballo e Francisco Blanco) decide crear unha asociación asistencial que se ocupase dos galegos maiores e desasistidos.
Segundo a acta fundacional: "En Buenos Aires a las quince hora del día veintinueve de junio de mil novecientos cuarenta y tres, (...) constitución de una Comisión provisional, que ha de dar normas para encauzar la idea de fundar un "Hogar Gallego para Ancianos".
Se consideraron las razones por las que resulta urgente la fundación de una institución de tal carácter, entre las que, se hizo patente el de evitar el triste cuadro diariamente repetido, de ver implorar la caridad pública a hombres y mujeres que, en la vida dura, en la lucha por la existencia el destino o la suerte, los sumergieron en la desesperanza, quedando vencidos por la vejez y la pobreza al borde del camino, sin hogar y sin amor (...). El Hogar Gallego será la residencia en la que se alberguen nuestros hermanos. Es nuestro propósito que sea alegre, tranquilo y acogedor, limpio y confortable: será la casa para los ancianos de hoy los ancianos de mañana. (...)".
Segundo os seus estatutos créase para proporcionar albergue digno ás persoas de ambos sexos que pola súa idade e estado físico non se atopen en condicións de facer fronte á vida sós; ademais de proporcionar aos beneficiarios aquelas distraccións que sexan compatibles co seu estado de saúde.
Cada ano publican unha revista social chamada "Hogar Gallego para Ancianos", que informa sobre a entidade; ademais edita anualmente unha Memoria-Balance sobre a marcha económica e social da entidade.
A maioría das sociedades galegas existentes na Arxentina organizan festivais benéficos para axudar no mantemento económico da entidade.
En 1994 recibiron a Medalla de Plata de Galicia concedida pola Xunta, polo seu gran labor en favor dos emigrantes galegos máis desfavorecidos.

Irmandade nazonalista galega de Bos Aires

  • AE-AR-IrNaz
  • Corporate body
  • Anos 20 e 30 do pasado século. Non existe na actualidade.

Esta sociedade política estaba integrada por emigrantes nacionalistas galegos residentes en Bos Aires como Eduardo Blanco Amor, Santiago G. Nolla, Ramiro Isla Couto, F. Lamas Barreiro e Xenaro F. Couto. Edita o boletín "Terra" donde ademais de informar sobre o seu iderio político, publica textos literarios e científicos de destacados intelectuais galegos.

Movimento galego de liberdade nacional

  • AE-AR-MovGal
  • Corporate body
  • Anos 50 e 60 do pasado século. Non existe na actualidade

En 1959 publica un voceiro social baixo o título de "Loita", onde dan conta das súas ideas políticas nacionalistas e de indenpendencia de Galicia.

Parroquias unidas del ayuntamiento de Rianjo

  • AE-AR-PaRia
  • Corporate body
  • 1934-09-30 ata 1963, ano no que varias entidades de emigrantes do concello de Rianxo se fusionan dando lugar ao "Centro ayuntamiento de Rianjo"

Esta sociedade mutualista e cultural foi creada polos emigrantes naturais do concello de Rianxo e as súas parroquias, residentes en Arxentina. Entre os seus fundadores podemos citar a Vicente Otero Castro, primeiro presidente da entidade, Bonifacio Botana, Inocente Pérez, Isidoro Torrado, José Abuín, Jesús Abuín, Felipe Carou, Ernesto Fernández, Antonio Viana e José Rivas.
Os fins principais da sociedade están recollidos nos seus estatutos: "a) fomentar o espíritu de asociación e unión entre os fillos das parroquias de Araño, Asados, Rianxo, Taragoña, Leiro e Isorna; b) fomentar entre os asociados a arte musical e escénica; c) prestar axuda moral e económica aos asociados en caso de orfandade ou viuvez; d) organizarán conferencias, veladas científicas, artísticas, musicales, literarias, excursiones e visitas culturais; e) creación dunha biblioteca e sala de lectura; fomento da ensinanza e mellora do estado social do pobo de Rianxo, subvencionando bibliotecas públicas en cada unha das parroquias etc.".
Nos anos 40 edita como voceiro social a revista "Rianxo".
En 1963 varias sociedades de emigrantes naturais do concello de Rianxo deciden fusionarse e crean o "Centro ayuntamiento de Rianxo". En 1986 esta entidade fusiónase coa "Asociación del Partido Judicial de Noya", dando lugar a unha nova entidade: "Centro Noya - Rianjo", existente na actualidade.

Sociedad pro-escuelas unidos de Sarria

  • AE-AR-SocSar
  • Corporate body
  • 1917-10-12 ata 1943 ano no que se fusiona con outras entidades da provincia de Lugo, para constituír o "Centro Lucense" de Buenos Aires

Esta asociación foi fundada por un grupo de emigrantes naturais do concello lucense de Sarria, residentes en Arxentina, co pensamento de protexerse mutuamente e a súa vez "fomentar a instrución laica e a loita pola liberación do labrador galego da súa vida mísera, explotado por rendistas e caciques". En instrucción pública teñen o propósito de fundar o primeiro grupo escolar en Sarria e unha biblioteca social de carácter agrícola; fomentar o coñecemento por todos os medios ao seu alcance, o que se relaciona coa produción e maneira de traballar a terra, así como poñer de manifesto a forma na que vive o campesiñado galego.
No número 40 da revista Céltiga aparecen mencionados os seus obxectivos prioritarios: "Allegar recursos para construir en el partido de Sarria el primer grupo escolar donde los niños de ambos sexos puedan recibir una educación racional, atendiendo a las actividades que están llamados a desarrollar en la sociedad moderna. Reunir bajo unha única bandera a todos los residentes del distrito en esta República, tratando de hacer crecer entre ellos esa fructífera planta que se llama "solidaridad" e implantar la protección mutua en los casos de enfermedad u otra cualquier desgracia personal".
O seu presidente fundacional foi Manuel Ribelo.
Durante a década dos 20 do pasado século mandan a súa terra diversas cantidades de cartos para axudar en casos de pobreza e necesidade.
Para obter fondos celebra festivais, festas campestres e tertulias familiares entre os socios. Tamén contemplan a axuda mutua entre eles en casos de enfermidade.
En setembro de 1931, o "Círculo Gallego de Buenos Aires" aproba a súa fusión con esta entidade.
E o 10 de decembro de 1942, crea con outras sociedades de emigrantes da provincia de Lugo en Bos Aires, o "Centro Lucense".

Sociedad cultural de Cervantes

  • AE-AR-SocCer
  • Corporate body
  • 1928-04-08 ata 1943, cando se fusiona con outras entidades da provincia de Lugo para crear o Centro Lucense de Bos Aires

Esta sociedade foi creada en 1928 polos emigrantes naturais do concello lucense de Cervantes, residentes na capital arxentina. Tiña unha finalidade claramente cultural e recreativa.
En 1943 fusiónase con outras entidades de emigrantes da provincia de Lugo para crear o Centro Lucense.

Sociedad de ayuda mutua y recreativa del ayuntamiento de Baleira

  • AE-AR-SocBal
  • Corporate body
  • 1931-02-12 ata 1939/10/08, data da súa fusión con "Unidos de Fonsagrada y sus distritos", dando lugar a unha nova entidade chamada "Unidos de Fonsagrada y Baleira"

Esta entidade foi creada polos emigrantes naturais do concello de Baleira residentes na capital arxentina. Dende os seus inicios ten como finalidades prioritarias a axuda mutua e apoio entre os socios e a realización de actividades recreativas para fomentar a unión entre os mesmos. Defende tamén postulados agraristas.
En 1938 aproba en asemblea a súa fusión coa sociedade "Unidos de Fonsagrada", pasando a constituírse nunha nova entidade co nome dos dous concellos lucenses. Finalmente esta entidade participará na creación do Centro Lucense de Buenos Aires en 1943.

Sociedad de Meira y sus contornos

  • AE-AR-SocMei
  • Corporate body
  • 1924-12-14 ata 1943, no que entra a formar parte do Centro Lucense de Buenos Aires

Esta sociedade foi fundada por un grupo de emigrantes naturais do concello de Meira, residentes na capital arxentina. Entre os seus fundadores podemos destacar a José Mª Abraira Fartín, Manuel Rico e Avelino Díaz.
Como lema social tiñan o seguinte obxectivo: "Todo por la escuela laica y por el mejoramiento de la clase trabajadora".Tal e como se recolle no "Correo de Galicia", nº 984, desexan: "Ayudarnos y protegernos unos a otros, prestar nuestra ayuda moral y material a las sociedades agrarias y al pueblo trabajador de dichas comarcas así como fundar y sostener escuelas, que son útiles y tan necesarias en aquellas regiones y por último laborar por el bien y la grandeza de aquel pedazo de tierra que nos vio nacer".
O principal obxectivo ao que aspiran é "es la fundación de escuelas laicas donde la juventud de aquellos pueblos apartados y faltos de escuelas tan necesarias como el pan de cada día, para combatir el analfabetismo, se eduque y prepare para la lucha de la vida". Non só aspiraban a crear escolas en Meira sinon tamén en Bos Aires, para formar aos seus socios para que tivesen máis posibilidades de traballo e de ascensión laboral e social.
En 1926, publica en "El Despertar Gallego", nº 72, o seu proxecto de acción agraria y cultural:
"1º - a) entablar relaciones con aquellas personas y agrupaciones con sede en Meira o sus comarcas, cuyos fines sean en pro de la instrucción pública; b) nombrar un corresponsal en cada parroquia del radio de acción de esta asociación; c) solicitar la cooperación de la Sociedad "Meira y sus comarcas" de la Habana
2º - Según el título VII prestará auxilio a las sociedades agrarias y propagará la fundación de las mismas en todas las parroquias que sean necesarias y para ello deberá:
a) procurar por todos los medios de la fundación de un periódico órgano de las sociedades agrarias
3º - procurar por todos los medios al alcance de la asociación, la redención de los foros pudiendo prestar apoyo moral y material a los que en defensa de su suspensión fuesen a los tribunales
4º - cualquier establecimiento cultural a cuyo sostenimiento contribuya la asociación, ésta deberá ser neutral e independiente de todo credo religioso (...)".
Esta entidade foi creada coa idea de crear e soster escolas na comarca de Meira, pero en 1929 declara que aspecto que este labor xa non é necesario e céntrase nas actividades sociais e divulgativas, iniciando unha campaña agrarista en Galicia e de loita para que descenda a emigración.
En 1935 crea un "Comité pro-libro galego" para recadar fondos e mercar material escolar e libros en galego para as escolas do seu concello natal.
En 1943 fusiónase con outras sociedades de emigrantes da provincia de Lugo en Bos Aires, creando o Centro Lucense.

Asociación Villagarcía de Arosa

  • AE-AR-AsVillag
  • Corporate body
  • 1933-07-09 ata a actualidade.

Esta sociedade mutualista e recreativa foi creada por un grupo de emigrantes naturais do concello pontevedrés de Vilagarcía de Arousa, residentes na Arxentina e fundada baixo o nome de CÍRCULO DE VILLAGARCÍA DE AROSA, o 9 de xullo de 1933. Entre os seus fundadores destacan Domingo Antonio Ramos e Julio Quiteiro. O seu obxectivo principal era manter a unión entre os seus paisanos e conceder axudas aos socios máis necesitados. Teñen tamén actividades recreativas e de esparcimento.

No ano 1943 os socios votan polo cambio de denominación da entidade pasando a chamarse SOCIEDAD DEL AYUNTAMIENTO DE VILLAGARCÍA DE AROSA que integra a todas os emigrantes naturais desa comarca. Dende 1944 ata 1952 non temos noticia de que teña actividade. Xa no 1952 no libro de Asambleas de Socios aparece especificado que se produce unha segunda época constando como unha refundación da mesma baixo a comisión directiva presidida por Domingo Antonio Ramos e Julio Quinteiro.

En asemblea xeral ordinaria do 14 de setembro de 1991 se decide o cambio de denominación da sociedade, que pasará a denominarse ASOCIACIÓN VILLAGARCÍA DE AROSA e a funcionar con carácter de personería xurídica dende o 2 de febreiro de 1993.

Sociedad española de beneficencia Hospital español

  • AE-AR-SocHos
  • Corporate body
  • 1852-09-05 ata a actualidade.

Esta entidade fundouse en Bos Aires baixo a denominación de "Sala Española de Comercio y Asilo de Beneficencia" promovida por D. Vicente Rosa y Carin, coa intención de crear unha casa de beneficencia para os españois indixentes.
Esta iniciativa recibiu o apoio de destacas personalidades da colectividade como Francisco Gómez Díez, Benito Hortelano, José Miguel Bravo e Vicente Casares, entre outros.
Tras unha época de crise foi refundada o 20 de novembro de 1857 como "Sociedad Española de Beneficencia" e baixo os seus auspicios o 8 de decembro de 1877 foi inaugurado o centro hospitalario que é coñecido como "Hospital Español". Dende ese momento e ata a actualidade ofrece asistencia sanitaria gratuíta aos seus socios e aos emigrantes españois máis necesitados. Conta ademais cunha farmacia social.

Sociedad fomento de Porriño y su distrito

  • AE-AR-SocPor
  • Corporate body
  • 1916 ata 1938, ano no que as sociedades de emigrantes de Porriño se fusionaron para crear unha nova entidade denominada "Sociedad residentes del municipio de Porriño"

Esta entidade foi creada en 1916 polos emigrantes porriñeses residentes en Bos Aires.
A súa primeira Comisión Directiva estivo integrada por Marcelino Sequeiros, como presidente; vicepresidente, Pedro F. García; secretario, Carlos Fornos; prosecretario, Ignacio Paz; tesoureiro, Ricardo Saavedra; protesoureiro, Emilio Coto; contador, Emilio Rodríguez Leirós; bibliotecario, David Pereiro; vocais: Maximino Pereiro, Jesús Pérez, Verisimo Pérez, Juan Carrera Valverde, Manuel R. Fernández, Eleazar Pereiro, José Leiras, Evaristo I. Catalán, J. Domínguez, M. Afaro, E. Rodríguez, J. Saavedra, Antonio Casalmorto, J. González, F. Oya.
Os fins recollidos nos Estatutos son: "a unión dos naturais de Porriño e aportar desde América alentos e apoios morais e materiais en pro da cultura e da redención do caciquismo ó que está sometido o pobo galego". Entre outros obxectivos está a fundación e lograr o sostén económico de escolas gratuítas para nenos e nenas no seu concello natal, e salientan a importancia da educación física no programa escolar e as clases nocturnas. Tamén desexa fundar bibliotecas en todo o distrito para o público en xeral e axudar no desenvolvemento comercial da súa terra natal, cooperando na construción e conservación dos camiños comunais e veciñais. Outro aspecto sería a loita pola derogación de determinados impostos municipais que pesan sobre os artigos e produtos de primeira necesidade. Pide ás autoridades a creación dun corpo de bombeiros para toda a comarca".
En decembro de 1923 un grupo de socios descontentos da actuación da xunta directiva decide separarse e crear outra sociedade que se denominará "Unión Agraria Parroquias Unidas del Distrito de Porriño"; esta sociedade quince anos despois, en 1938 apoiará a idea de fusión das sociedades de porriñeses existentes en Bos Aires e crean a actual "Sociedad residentes del municipio de Porriño".

Sociedad residentes del municipio de Porriño

  • AE-AR-SocResPor
  • Corporate body
  • 1938-06-12 ata a actualidade

Esta sociedade foi creada pola fusión das sociedades de emigrantes porriñeses residentes na Arxentina, concretamente de "Fomento de Porriño y su distrito" e "Unión Agraria Parroquias Unidas del Distrito de Porriño".
Actualmente ten finalidade recreativa e mutualista.

Sociedad hijos de Prevediños y sus contornos

  • AE-AR-SocPre
  • Corporate body
  • 1921-09-04 ata 1937

Esta sociedade foi creada tras a reunión dun grupo de emigrantes naturais da parroquia Santiago de Prevediños (Touro), residentes na Arxentina, que se propuxeron fundar unha entidade que tivera por único obxecto a fundación de escolas no seu partido xudicial. Nestes centros educativos os nenos da zona "debían acadar unha instrución brillante, que lles permitira desenvolverse na vida sen tropezos para ben propio, da súa patria e da humanidade". Ademais póñense a obriga de procurar ocupación aos paisanos recén chegados, o pago en caso de necesidade de axudas económicas aos socios enfermos ou de pagar a súa repatriación.
Entre os seus fundadores destacan Ramón Caneda e José Martínez Mato.
En decembro de 1927 un grupo de socios solicitan que a sociedade se retire da Federación de Sociedades Gallegas, por considerar que ésta supón máis un freo que unha axuda na súa labor instructiva. ("El Heraldo Gallego", nº 737).
En 1927 aproba os seus primeiros estatutos sociais no que recollen as súas aspiracións instrutivas:
"En Galicia fundar escuelas en el distrito a que pertenece con un sistema netamente laico donde los niños puedan estudiar arte y naturaleza. Aquí realiza la protección moral y pecuniaria a los socios en casos de enfermedad, repatriación y recreo según los estatutos.
Art. 2º: a) Fundar y sostener escuelas de instrucción primaria y artes y oficios con cátedra de geografía, historia y comercio de los países más importantes. b) ayudar moral y materialmente a sus asociados siempre que la situación de éstos sea crítica y la comisión directiva juzgue necesario, así como la repatriación en aquellos casos que, por prescripción médica u otras circunstancias así lo exigiesen o lo juzguen conveniente.
Art. 3º: cuando la sociedad disponga de recursos se procederá a la construcción de un edificio adecuado a los fines de que se trata debiendo el edificio reunir las disposiciones necesarias para anexar al mismo la escuela de artes y oficios; tanto la escuela de primera enseñanza como la de artes y oficios serán dotadas de material pedagógico moderno.
Art. 5º: para la primera escuela que funden se buscará el punto más adecuado. En esta escuela será establecida unha biblioteca y sala de lectura para adultos, donde serán remitidos periódicos de todas las naciones en que se hallan establecidas nuestras sociedades.
Art. 6º: los beneficios de las escuelas serán admitidos para todos los hijos de Prevediños y sus contornos sin distinción de ideas, siempre que respeten los reglamentos de la sociedad.
Art. 14º: si si un socio se encontrase enfermo y él lo deseare, la sociedad lo hará ingresar en un hospital y velará por su buena asistencia durante el tiempo que permanezca en el mismo.
Art. 15º: la sociedad en caso de fallecimiento de algún socio sufragará los gastos de su entierro o entregara a la familia del extinto $ 120 m/n si ella así lo deseara".
Esta sociedade queda inactiva en 1937 pola morte do seu presidente, Ramón Martínez. En 1943 un grupo de ex-socios intenta reorganizala baixo a denominación de "Hijos del ayuntamiento de Touro".

Sociedad instructiva hijos del ayuntamiento de Trasparga

  • AE-AR-SocTras
  • Corporate body
  • 1924-12-07 ata 1943, ano no que se fusiona coas sociedades lucenses e creáse unha nova entidade co nome de "Centro Lucense de Buenos Aires"

Esta sociedade foi creada polos emigrantes da parroquia de San Brexome de Parga (Guitiriz) residentes na capital arxentina. Foi fundada co nome de "Hijos de San Bréjome".
Como socios fundadores podemos citar a Constantino Espiñeira, Carmelo Lodeiro, Antonio López, José Paderne, José Sanjiao, María Roca, Jesús Lodeiro, Ana L. Sierra, Concepción Losada, Manuel Pérez, José Currás, Francisca García, José López, Manuel Otero, Manuel Prieto, José M. López, Serafín Fernández, Vicente Rodríguez, José M. Fernández, Remedios Carreira, Francisco Vázquez, Remigio Roca, Domingo Grandío, Josefa Grandío, Juan Torres, José Sanjiao, Manuel Pereira, José M. Fernández, Antonio Teyjido, Manuel Comba, Cayetano García, Juan A. Cordeiro, Angel Pereyra, Cándido Castro, Manuel Lodeiro, Francisco Vázquez, Jesús Ares e José Pereira.
A súa idea inicial era organizar unha subscrición para construír un edificio escolar na súa parroquia natal. Conseguen recadar 837dólares da época.O éxito da convocatoria foi moi grande e deciden organizarse en asociación de emigrantes con outros obxectivos pasando a denominarse "Sociedad del ayuntamiento de Trasparga mutua e instructiva", representando asía a todo o concello.
Nos estatutos están os seus obxectivos que consisten basicamente en apoiar en Arxentina aos seus asociados e facer un labor que teña repercusión benéfica para Galicia: "1º - fundar escolas de instrución libre e gratuítas no concello de Trasparga; 2º - fomentar no mesmo concello o desenvolvemento dos métodos modernos na agricultura, gandería e demais industrias rurais; 3º - contribuír a facer efectivas as melloras e reformas que reporten maiores beneficios para os asociados e veciños de Trasparga e facilitar ós mesmos todos os datos e informes que lles poidan ser de práctica utilidade; 4º - repatriar e protexer aos socios que se atopen imposibilitados para o traballo e que carezan de recursos e en caso de morte, sufragar os gastos de enterro e servicio fúnebre
En 1934, aproba en asemblea social aproba os novos estatutos onde aparece o cambio de finalidades e de nome polo de Centro ayuntamiento de Guitiriz -Villa de Parga y sus contornos, cultural, mutual y agrario".
En 1943 é unha das entiddaes lucenses que se fusionan para crear o "Centro Lucense de Buenos Aires".

Sociedad de Mondoñedo y sus distritos

  • AE-AR-SocMond
  • Corporate body
  • 1920-11-01. Non existe na actualidade

Tras a desaparición das dúas sociedades representativas de Mondoñedo na capital arxentina "Los Mindonienses en la Argentina" e "Orfeón Mindoniense", un grupo de naturais deste concello fundan no ano 1920 a sociedade "Mondoñedo y Distritos" para o fomento da cultura, protección, arte e recreo dos seus asociados. Entre os seus fundadores pódese citar a Alfredo Parga, Ricardo Veiga, Valentín González, Nicanor Flores, Manuel López, Victor Domenech, Ladislao Coldeira, Juan García, Lisardo García e José Fraga.
Esta entidade realizou tras a súa creación numerosos actos culturais e benéficos, desenvolvendo un labor intenso e solidario a prol da súa vila natal e da numerosa colectividade mindoniense residente no país. Ademáis tiña por obxecto a repatriación por enfermidade e procurar traballo para os socios.
En 1922 esta sociedade decide instalar unha cruz na memoria do cura de Mourense na súa vila natal, no lugar coñecido como Pimpín, onde fóra fusilado en 1808. Sabemos tamén do envío de numerosas doazóns para a xente necesitada ou para os orfos dalgúns dos seus socios máis necesitados.
En Bos Aires ese mesmo ano organiza un festival artístico en honor do seu distinguido compatriota Fernando Lorenzo Rico e a beneficio exclusivo da publicación das obras poéticas do malogrado vate mindoniense, Manuel Leiras Pulpeiro. En 1923 publican un album artístico-literario baixo o título "Do Noso Lar" para difundir as belezas da súa terra.
En 1925 comeza a construír un edificio que será empregado como escola, para o que iniciaron unha subscrición por todos os países onde houbese emigrantes naturais desta zona luguesa. Envían en agosto dese ano 1.500 pesetas ao seu representante en Mondoñedo, José Polo Folgueira, como axuda na construción das "Escuelas Graduadas de Mondoñedo".
En 1927 doa 500 pesetas para o hospital de San Pablo de Mondoñedo, e fixa unha cuota anual de 300 pesetas para a conservación e mellora da vitrina e instrumental de cirurxía, doada anos atrás polos mindonienses residentes en Buenos Aires.

Sociedad parroquias unidas del Corgo

  • AE-AR-SocCorg
  • Corporate body
  • 1933-07-15 ata 1943, ano no que se integra no Centro Lucense de Buenos Aires

Esta sociedade mutualista e recreativa foi fundada polos emigrantes naturais do concello do Corgo residentes na Arxentina.
Entre os seus fundadores pódese citar a Bautista Teijeiro, Andrés Naveira, Rogelio Rey, Angel Teijeiro, José Pérez, Antonio Pérez, Jesús Pérez Fernández, Segundo Sánchez, Antonio Padorno, Manuel González, quen foi o seu primeiro presidente, Pedro Alvarez, Moisés Ríos, Juan Fernández e Manuel Teijeiro.
Esta entidade desaparece en 1943, ano no que se fusiona con outras sociedades de emigrantes da provincia de Lugo en Bos Aires, e forman o Centro Lucense.

Sociedad residentes de Lousame y sus contornos

  • AE-AR-SocLou
  • Corporate body
  • 1919. Non existe na actualidade

Esta sociedade foi creada polos emigrantes naturais do concello de Lousame residentes na República Arxentina.
Entre as súas finalidades destaca a construción dunha escola na súa vila e a axuda mutua entre os socios, ademais de organizar festas e comidas para manter o contacto e a unión, á vez que consegue fondos para levar a cabo os seus proxectos.
En 1925, organiza unha festa a beneficio da escola que están a construír na parroquia de San Martiño de Fruíme. Colabora activamente cos veciños da parroquia «porque nuestros rapaciños sin nuestra ayuda tendrán que emigrar mañana sin saber el silabario». Esta escola foi inaugurada en 1927.
En xullo de 1939, participa na homenaxe polo centenario do nacemento de Rosalía de Castro que a colectividade galega organiza no Teatro Avenida da capital arxentina.

Results 41 to 60 of 540