Centro fundado o 9 de novembro de 1995, data na que un grupo de galegos unidos por un mesmo ideal constituíron esta entidade e redactaron os seus estatutos. Nesta etapa fundacional destacan as figuras de María Carmen Rodríguez Suena e Emilio Rodríguez Castro, como primeiros impulsores e defensores do proxecto. Nunha segunda etapa, xa de consolidación, tivo lugar a inauguración do centro o día 21 de maio de 1999 polo ex secretario xeral para as Relacións coas Comunidades Galegas. O local, en réxime de arrendamento, ten unha superficie de 204 m2, dos que 80 m2 están subarrendados como bar-restaurante. O resto do espazo está equipado para dar servizo de comedor, xogos, sala de conferencias e biblioteca.

Foille recoñecida a condición de galeguidade o 5 de xuño de 1997. Logo de moito esforzo e traballo por parte de todos os socios e simpatizantes, o centro conseguiu un prestixio moi merecido que continúa ata agora, pois alí onde se celebra un acto multitudinario ou simbólico realza a Galicia e a Burgos coa súa presenza. Pola súa sede pasaron figuras destacadas do mundo da política, da arte, da música e da danza, e moitos peregrinos que se encamiñan cara a Santiago de Compostela seguindo a rota do Camiño Francés.

Segundo os seus estatutos os fins da agrupación son:

- O recreo, para o que contan co grupo de baile “Aturuxo” e a súa banda de gaitas.
- A beneficencia e protección mutua entre os seus asociados, prestando axuda aos galegos que estivesen enfermos e sexan pobres de solemnidade.

Unido ao anterior, este centro a mediados do século pasado convertiuse nun referente, non só para a colectividade galega senón para toda a comunidade xa que alí se impartían clases de coro, gaitas e danzas galegas, ademais de contar cunha prestixiosa academia de secretariado.

As actividades que periódicamente se celebran neste centro son:

- Cursos de gaita e baile tradicional galego.
- Cursos de lingua, literatura e cultura galegas.
- Conferencias e charlas informativas.
- Campionatos sociais de mesa.
- Exposicións de escultura, pintura e debuxo.
- Xornadas gastronómicas.
- Taller de costura.
- Excursións de tipo cultural ou de ocio.

O centro implícase moi activamente nos actos e celebracións que se desenvolven en Burgos e así participa na Festa de Reis, Festa S. Lesmes (patrón de Burgos), Festa de Carnavais, etc. Organizan o Día das Letras Galegas, a Festividade de Santiago Apóstolo, Magosto, San Xoán, Día de Galicia en Castilla-León, etc., e manteñen relacións coas Peñas e Casas Rexionais asentadas na cidade.

No ano 2001 crearon a coral “Sinxelos” e editaron por primeira vez a revista “O Camiño”, ademais de manter vivo e activo un equipo de fútbol sala.

O Coro Universitario Galego de Barcelona (CUGAB) foi un coro e asociación coral que desenvolveu a súa actividade dende 1992 até 2004, na Universidade de Barcelona (UB). Fundárono o músico, e quen foi primeiro director do coro (1992-2001), César del Caño e mais Camilo Fernández, profesor da Área de Filoloxías Galega e Portuguesa, entidade esta que, xunto co Vicerrectorat d'Activitats Culturals da mesma Universidade, lle proporcionou respaldo institucional entre 1992 e 2001.

A súa presentación pública tivo lugar no Paraninf da Universitat de Barcelona e en 1995 acadou personalidade xurídica propia.

O ideario fundacional que inspira o proxecto céntrase no compromiso co idioma galego e coa linguaxe musical de Galicia consonte ó espírito universitario que insta a afirmar a universalidade das culturas a través do mutuo coñecemento.

Son directrices da agrupación coral:

• A investigación sobre o folclore galego
• O estudo e proxección de pezas cultas de compositores autóctonos
• Aprofundar na procura do máximo rigor musicolóxico dun repertorio tradicional e polifónico no que se inclúan mostras líricas de diversas culturas, entre elas as de expresión portuguesa e catalana dos países de pertenza dos seus cantores membros, así como pezas de propia creación.

O CUGAB é un colectivo musical políglota e multinacional, aberto a toda a comunidade universitaria catalana e á comunidade galega residente en Barcelona. Un grupo con vontade de servizo cultural e intercambio musical entre Galicia e Cataluña.

En abril de 2006 fúndase Galeuzcamerata, coro continuador do proxecto polifónico galego na UB, que desenvolveu a súa actividade na universidade ata 2016.

Dende a súa fundación o ano 1988 esta federación está integrada por catorce centros galegos de toda Cataluña: Irmandade Galega "O noso Lar" de Tarrasa; "Saudade", sociedad cultural galega de Barcelona; Asociación cultural "Toxos e Xestas" de Barcelona; Irmandade "A nosa Galiza" de Mollet; Asociación cultural "Nós" de Sabadell; Asociación cultural "Rosalía de Castro" de Cornellá; Casa Galega de Font-Trobada de Barcelona.
Nos seus Estatutos aparecen as súas finalidades: agrupar ás asociación culturais galegas da comunidade catalana, fomentando as relacións cordiais entre as mesmas; representalas ante os órganos públicos e privados nas súas demandas; potenciar a celebración de actos culturais e folklóricos conxuntamente e promover a organización de estudios e congresos. Organízanse para facer o Día das Letras Galegas e a Festa de Santiago e Día de Galicia conxuntamente.

Este centro foi creado o 8 de decembro de 1985 por varias entidades de emigrantes galegos residentes en Euskadi: "Centro Gallego de Vizcaya" de Baracaldo; "Centro Gallego de Eibar"; "Centro Gallego de Ermua"; "Centro Gallego de Llodio"; "Centro Gallego de Victoria"; "Casa Cultural de Galiza" de Elgoibar; "Casa de Galicia" de Ondárroa; "Casa de Galicia" de San Sebastián; "Casa de Galicia" de Santurce; "Agrupación Hijos de Galicia" de Sestao; "Sociedad Cultural Carballeira de Zarauz"; "Casa de Galicia" de Bilbao.
Nos seus estatutos declaran como obxectivo prioritario a promoción e establecemento de nexos de unión e cooperación entre estas sociedades; salvagardar os intereses de todos e cada un dos compoñentes, colaborando colectivamente na resolución dos problemas; promover o coñecemento de Galicia (lingua, cultura, historia, xeografía, folclore, gastronomía, costumes e demáis pecualiaridades).
Conxuntamente celebran cada ano o Día de Galicia en Euskadi, organizando diversos actos culturais e festivos que serven de unión entre a colectividade galega.

Esta sociedade de emigrantes galegos foi fundada o 4 de maio de 1952 polos galegos residentes en Sestao baixo a denominación "Sociedad Cultural Recreativa Agrupación de Hijos de Galicia", coa finalidade de "Crear na rexión vasca unha continuación espiritual de Galicia, irmanando aos galegos no culto a España e no recordo vivo de Galicia, dando a coñecer a ésta no seu dobre aspecto espiritual e material, velando polo benestar dos seus fillos e estudiando á vez os costumes, a historia e a cultura peculiar do pobo no que vivimos".

Na súa sede social, que teñen en propiedade dende 1969, imparten clases de baile e música galegos. Alí desenvolven todo tipo de actuacións culturais e actividades recreativas.

Celebran a "Semana Cultural de Galicia", con diversas actividades para difundir a nosa cultura, con actuacións do seu grupo folclórico "Hijos de Galicia". Celebran o Día de Santiago Apóstolo e o Día das Letras Galegas e participan activamente nos actos que organiza a Irmandade de Centros Galegos no País Vasco co gallo do Dia de Galicia nesta comunidade.

Foille recoñecida a condición de galeguidade en novembro do ano 1987.

A fundación da Casa Cultural comezou cunha xuntanza dun pequeno grupo de galegos no Bar Estación. En 1977 alugan un local e en 1978 consiguen adquirilo e constituir a sociedade. No local lévanse a cabo as actividades e conta con biblioteca, cociña e oficina.

Os seus obxectivos son:

• Promover a cultura Galega en Euskadi.
• Conservar e promover a cultura galega a tódolos niveis (lingüístico, literario, deportivos...).
• Axudar aos asociados ante calquera problema (social, cultural, xurídico, económico, etc.).
• Promover a unión de tódolos galegos e simpatizantes mediante distintas actividades.

Durante máis de dez anos contaron co grupo folclórico "Airiños Galegos" e a Tuna "Anduriñas" e dende 1986 editaron a publicación societaria "Letras Galegas", de periodicidade anual.

Organizan conferencias, celebran o Día das Letras Galegas e diversos campionatos, fan excursións e celebran o entroido e o magosto.

En abril do ano 1969, un grupo de galegos residentes en Ondárroa, Bizkaia, plantexa ao Concello o desexo e a ilusión que teñen por crear un centro recreativo-cultural para a numerosa colonia de galegos, maioritariamente traballadores do mar, no sector do arrastre. O paso seguinte foi nomear unha Comisión Xestora coa aprobación provisional do regulamento e o envío para a aprobación definitiva dos Estatutos ante os Organismos pertinentes. Nestes inicios destaca o apoio, a colaboración e a axuda do Concello de Ondárroa.

A Sociedade Casa de Galicia de Ondárroa xurde definitivamente en xuño de 1969, nun local alugado, coa idea de reunir, orientar e axudar a atopar traballo á xente que viña de Galicia. Moitos destes galegos atopaban nesta sociedade a xente que lle prestaba axuda, por exemplo na procura e pago dunha pensión mentres non atopaban traballo.

En 1984 tiveron que deixar o local que tiñan alugado polo que se viron na necesidade de mercar outro. Dende os anos 90 a poboación galega en Ondárrea decreceu considerablemente, debido en parte á disminución da flota pesqueira.

Segundo reza o artigo nº 2 dos seus Estatutos, "Los fines de esta Asociación son:

• Desarrollo y divulgación de la cultura gallega (lengua y folclore) en hermanamiento con otras culturas y lenguas existentes en Ondárroa.
• Prestaciòn en lo posible, de asistencia moral y material a los gallegos necesitados, sean socios o no.
• Procurar la elevación del nivel cultural de todos los socios y familias, facilitándoles medios educativos.
• Celebrar bailes y otros recreos para los socios y sus familias”.

Durante os anos 1983 a 1999 contaron cun grupo de baile, "Airiños Mariñeiros", e cun grupo de gaitas, "Os Mariñeiros". Todos os anos celebran a festividade de Santiago Apóstolo. Contan cun equipo de fútbol de rapaces entre 13 e 15 anos co que participan en torneos.

Esta entidade recreativa e cultural foi creada na cidade alemana de Cuxhaven a finais do ano 1980 por un grupo de emigrantes españois que traballaban na cidade. Organizáronse nun clube coa idea de realizar actividades culturais, folclóricas e recreativas coa intención de non perder o seu idioma, as súas raíces e o seu "eu".

O 28 de novembro aproban os seus Estatutos e o 14 de decembro adquiren a persoalidade xurídica.

Dispoñen dun local alugado, no que contan con un bar, almacén, salón de actos, sala de xogos, oficina e biblioteca. Contan con un grupo de folclore galego e un grupo de teatro, organizan conferencias e cursos, así como festas tradicionais e gastronómicas, bailes, etc.

A meirande parte dos socios do clube son galegos.

Dende o ano 1978 o Centro mantén o firme e decidido compromiso de divulgar a orixe e identidade galegas, desenvolvendo actividades de divulgación da idiosincrasia, cultura e costumes galegas entre os nosos socios, novas xeracións e público en xeral.

Esta entidade constituíuse en 1981 pola iniciativa dos emigrantes galegos residentes en Hannover coa finalidade, recollida nos seus Estatutos, de "o cultivo da lingua, o recordo das tradicións, a arte e a cultura de Galicia co obxectivo de contribuir o enriquecimento da presencia cultural de España no estranxeiro, en espírito de amistade, entendemento e solidariedade cos outros pobos e rexións da Península Ibérica e de todo o mundo. A Asociación aspirará tamén ó máximo entendemento co pobo alemán...".

O idioma oficial do Centro e o galego aínda que os seus Estatutos están redactados en castelán.

No caso de disolución da sociedade, unha vez pagadas as débedas, se houbera beneficios, estes serían doados a unha corporación que “tenga como finalidad promocionar el entendimiento mutuo entre los pueblos” (art. 38).

Conta cunha agrupación formada por 10 gaiteiros e un corpo de baile con 40 compoñentes. Outras das súas actividades recreativas consisten na celebración de festividades como Reis, Antroido ou Fin de ano e a organización de campionatos de xogos de cartas, xadrez e outros xogos de salón. Conta tamén con equipos de fútbol e tenis de mesa. Entre as súas actividades culturais destacan a organización de conferencias sobre Galicia e a celebración do Día das Letras Galegas, do Día do Socio (unha
vez ao mes) e do Día da Patria Galega, entre outras.

Dende 1981 publican como voceiro do centro "Fogar de Breogán", onde informan das diferentes actividades organizadas pola entidade e aparecen escritos sobre a arte, cultura e tradicións galegas.

O Centro foi fundado por Marcial Folgueiras en marzo de 1967. A súa idea, nas súas propias verbas, era : “...bañar el espiritu y refrescar la mente en las aguas saludables de la enseñanza común, formando bibliotecas; [para ello] vamos a reunirnos en un templo donde el joven como el anciano, el sabio como el de modestos alcances, el proletario como el hacendita vivan la existencia expansiva de la armonía y la comunicación, y el mismo celo patriotico; que el Centro no sea nunca indiferente a las angustias de Galicia”.

A idea foi ben acollida na comunidade. O Centro galego de Londres foi creado coas finalidades seguintes:

• Espallar a cultura galega.
• Servir de punto de contacto con Galicia.
• Facer unha laboura de axuda asitencial entre a comunidade galega de Inglaterra.

O primeiro local estaba nun primeiro andar dun bar público (pagaban de aluguer) onde se reunían e onde actuaba a Orquestra Galicia (creada por socios do Centro). Nestes primeiros anos, as maiores ambicións estaban postas no desenrolo dun centro que puidese acoller aos galegos que chegaban a Londres por vez primeira e na adquisición dun local propio. Este Centro é o único con sede propia de tódalas asociacións de emigrantes españois no Reino Unido. Esta sede social foi inaugurada en setembro do ano 1987, nun soto de Woodfield Place. Conta con oficinas, salón de xogos, bar, biblioteca, sala de reunións...

O Centro levou unha vida activa e a súa influencia dentro da comunidade foi incrementandose ata os derradeiros anos setenta, no que comezou un proceso de decaimento que duraría ata 1983, ano no que unha nova directiva encabezada por Antonio Abalo foi quen de recuperar socios, logrando pasar de 60 socios no momento da súa chegada a 630 só cinco anos despois.

Contan cun grupo de danzas e baile, dan cursos de galego e inglés e publican as revistas "Emigrante" e "Galicia en Londres". Celebran o Día das Letras Galegas e o Día da Patria Galega e organizan festivais de música e danza. Intentan recuperar a ruta xacobea británica. Contan con tres equipos de fútbol denominados "Deportivo Galicia F.C."

Esta asociación de emigrantes galegos na cidade suíza de Basilea foi creada en xaneiro de 1981 para "A defensa da identidade galega e o espallamento de todos os seus valores, así como a afirmación da súa arte, lingoa, cultura e costumes propias; a sociedade interesará aos membros por todos os problemas político-sociales, económicos e deportivos de Galicia e tentará estreitar os lazos de unión da Comunidade Galega establecida na demarcación consular de Basilea, arredores e en toda Helvecia".

En febreiro aprobaron os seus Estatutos, redactados en galego, e no mes de marzo iniciaron as súas actividades culturais cunha conferencia sobre Castelao.

A sé social contén bar, biblioteca, sala de ensaios e oficinas.

Entre as súas actividades máis destacadas está a celebración do Día das Letras Galegas, o Entroido, o Día da Muller Traballadora, entre outros, onde actúan o seu grupo de teatro, o grupo folclórico "Semente" e o grupo de gaitas "Sementeira". Organizan cursos de lingua, literatura, historia, xeografía e economía galegas.

Dende 1982 publican o boletín "Semente" como voceiro da sociedade.

Formou parte da Federación de Sociedades Galegas na Suíza (FSGS).

A Sociedade foi creada en maio do 1969 na cidade de Olten, situada na zona noroeste de Suíza, co desexo de acoller tódolos emigrantes galegos da zona.

Os seus primeiros Estatutos, redactados en castelán, foron aprobados en 1969.

Os seus obxectivos son:

• Realizar toda clase de actividades: deportivas, recreativas e culturais.
• Conservar e espallar a cultura, as costumes e as tradicións galegas.

Dende 1974 contaron cun local, alugado, onde poder xuntarse. O edificio conta con: oficina, salón de actos, biblioteca e bar. Nel realizan a maioría das actividades recreativas, culturais,
sociais..., ademais de ser o punto de encontro para os galegos de Olten e aredores. Publican o boletín "Centro Galicia Olten" para informar aos socios sobre as súas actividades e proxectos.

No 1988 crearon o grupo folclórico "Aires e Follas da terra", onde a participación dos nenos é moi importante. Celebran o Día das letras Galegas, o Día de Galicia e o Entroido e contan cun equipo de fútbol, "Centro Galicia".

Formou parte da Federación de Sociedades Galegas na Suíza (FSGS).

A asociación "Casa gallega de La Chaux-de-Fonds" aprobou os seus Estatutos o día 16/06/1972.

Neles indícase que a asociación ten por obxecto "reunir a todos los Gallegos y Españoles simpatizantes, sin distinción política ni religiosa" e que a dirección recaerá en galegos de orixe.

Trátase dunha sociedade apolítica e arrelixiosa cuxos fins son exclusivamente culturais e recreativos.

O Centro foi fundado no ano 1971 co desexo de desenvolver actividades culturais, sociais e deportivas e os Estatutos, redactados en castelán, foron aprobados nunha Asemblea Xeral Extraordinaria que tivo lugar o día 26 de novembro do mesmo ano, no Café Arlequín de Sion.

O Centro organiza diversas actividades, como proxección de películas ou ciclos de conferencias, celebran o Entroido e participan na Liga Corporativa de fútbol.

Dende a reforma dos seus Estatutos levada a cabo o 17 de decembro de 1976, os socios non galegos pasaron a ter voz e voto na sociedade, en iguais condicións que os socios galegos.

Formou parte da Federación de Sociedades Galegas na Suíza (FSGS).

Durante o ano 1966 un pequeno grupo de galegos reuníanse todos os domingos no "Foyer Cervantes" baixo o nome de "Centro Galego de Xenebra", aínda que a súa idea era crear un centro diferente aos que xa existían noutras cidades suízas. En xaneiro de 1967 fundan unha entidade con este nome, coa pretensión de crear unha asociación que dignificara e revalorizara o galego. A sociedade queda entonces constituída con setenta socios.

Nos seus Estatutos, aprobados en xuño de 1973 e redactados en galego, aparecen recollidos os obxectivos sociais: Teimar o achegamento de todos os galegos e mais o seu desenrolo no vindeiro encol dos ideais, e arnaxes propios de Galicia; defensa e espallamento da lingua galega; desenvolvemento de todas as actividades de orde cultural, artístico ou de folguedo, a prol dos obxectivos desta sociedade; promoción das relacións e posibles traballos en común con outras sociedades da Suíza ou doutros países, cuxos obxectivos non sexan contrarios ós de A Nosa Galiza.

Entre as actividades culturais que organizan está o programa de radio "Galicia Sempre" creado o 15 de decembro de 1985 na emisora de radio Geneve Informations e dirixido por Carlos Díaz. Ademais sosteñen unha escola de gaitas e percusión, donde ensaia o seu grupo folclórico "A nosa Galicia" creado en 1981 e tamén contan cun grupo musical de "Xóvenes A Nosa Galiza" con rondalla e grupo de gaitas; así como un grupo de teatro formado polos socios. Organizan ciclos de conferencias e coloquios, representacións teatrais, campeonatos de axedrez e futbol, excursións e bailes, todos eles enmarcados nas celebracións da Quincena Cultural Galega, do Día das Letras Galegas e do Día de Galicia. Editan dende a súa fundación o boletín social "Semente".

A Sociedade “A Nosa Galiza” manten unha intensa actividade social e cultural en beneficio da colonia galega en Xenebra. Proba diso é a súa participación activa en diferentes organismos, como a Federación mundial de Sociedades Galegas (FMSG), a Federación de Sociedades Galegas na Suiza (FSGS), da que actualmente non forma parte pero da que antaño asumíu a Secretaría Xeral e a Secretaría de Cultura.

No ano 1979 un grupo de xogadores do equipo de fútbol Ourense reúnense en casa do señor M. Reinoso para conversar sobre a posibilidade de crear un lugar como "segunda casa" e que agrupara exclusivamente a galegos residentes en Venezuela.

As primeiras eleccións da "Hermandad Gallega de Valencia" celebráronse na súa segunda reunión e, como resultado, foi elixido Manuel Vázquez como Presidente e conformada a primeira Xunta Directiva. A partir de ahí adecuáronse un restaurante, unha sala de xogos de mesa, a oficina de pago e unha sala para reunións da Xunta Directiva, entón xa presidida por Francisco Rey.

Anos máis tarde decídese invertir nun novo terreo para así poder acoller a un maior número de socios. Dende entón a súa sede está ubicada ó final da Avenida Galicia.

O obxecto da asociación consta nos seus Estatutos: "Agrupar a Gallegos y simpatizantes de la cultura, costumbres y espíritu de Galicia, a los fines de fomentar entre sus miembros actividades culturales, artísticas, benéficas, recreativas, deportivas y sociales, así como el proporcionarles la oportunidad permanente de esparcimiento lícito que les facilite entre ellos nexos de unión, fraternidad y amistad".

O "Centro Gallego de Maracaibo" fundouse o 16 de maio de 1962 por un grupo de emigrantes galegos, coa visión de crear unha institución que albergara a todos os emigrantes e nela fomentar a cultura e as tradicións galegas. A súa primeira sede foi unha casa alugada na Avenida El Milagro, a orillas do lago. En 1970, debido á crise económica que atravesaba a asociación, convertíronse nunha sociedade por accións que quedou integrada por cincocentos socios propietarios. En 1972 puxeron a primeira pedra que daría inicio á construción dunha nova sede, máis moderna e funcional, que sería inaugurada o 12 de maio de 1974. En 1977 adquiriron novos terreos e realizaron importantes obras.

Nesta sociedade, ó contrario que na maioría de centros galegos, os membros da directiva son "electos entre los miembros propietarios" sen ter en conta o seu lugar de nacemento.

O C.G.M. é unha asociación civil con carácter social e deportivo e os seus obxectivos principais, recollidos nos seus Estatutos, son procurar o desenvolvermento das relacións sociais, deportivas e culturais entre os seus membros, así como defender e divulgar os valores autóctonos, espirituais e históricos de España e de Galicia en particular.

En 1974 comezaron a transmitir un programa de radio chamado "A voz de Galicia" na emisora local Radio Catatumbo Internacional, no que informan do que acontece no Centro e da actualidade e historia de Galicia e de España. Dende o 1 de maio dese mesmo ano publican a revista mensual "Alborada", na que informan das súas actividades sociais, culturais e deportivas e tratan temas de cultura galega. O ano seguinte fundaron o Grupo de Danzas "Alborada", no que contan co Grupo de Gaitas Galegas "Cachafeiro". Tamén contan cun grupo de armónicas, co "Orfeón Santiago", cun grupo de teatro e co Grupo de Pandereteiras "Anduriñas". Imparten cursos de danza e gaita, organizan festivais folclóricos e exposicións de pintura, escultura e artesanía. Celebran o Entroido, o Día do Apóstolo Santiago, a Festa da Hispanidade e organizan romerías populares, torneos de cartas, etc.

O deporte ten un papel moi destacado no Centro. Organizan torneos internos e participan nos de outras entidades. Contan con equipos de fútbol, de fútbol sala, balonceso masculino e femenino, natación, kárate, frontón, tenis e tenis de mesa. Dispoñen de consultorio médico e odontolóxico. A súa meta é por en marcha unha asistencia médica integral para todos os socios e beneficiarios do Centro. Desenvolven diversas actividades benéficas e realizan colectas recadatorias.

Salvador Rey Rodríguez, nado en Ourense no 1927 e finado na mesma cidade o 1 de abril de 1995, foi un médico e político galego. Era fillo de Salvador Rey Larramendi, popular médico ourensán. Salvador casaría no ano 1955 con María Mercedes Suárez Mallón, filla do médico Ramón Suárez Vence. Con Mercedes tería dous fillos: Salvador, que tamén seguiu a profesión de médico, e Pedro, economista.
No tocante á súa ocupación como médico, licenciouse na Universidade de Santiago de Compostela no ano 1951, e posteriormente especializouse en Pulmón e Corazón en Madrid no ano 1953. Comezou practicando a medicina no barrio da Ponte, no que xa exercera o seu pai, colaborando tamén como cirurxián co doutor Juan Raposo no sanatorio Santa Cristina. Participou activamente nas campañas antituberculosas dos anos 60, obtendo praza no sanatorio de Piñor. A principios dos anos 70, e compaxinando o seu traballo no Servizo de Urxencias, obtivo praza de inspector médico. Consecuentemente, foi designado director da Residencia Sanitaria e xefe provincial de Institucións Sanitarias. Tamén asumiu a delegación do INSALUD na provincia de Ourense. Os seus derradeiros anos en activo pasounos dirixindo a Unidade Médica de Valoración de Incapacidades (UMVI).
Como galeguista e home comprometido con Galicia, tomou conciencia de Galicia ao seu paso pola Universidade, principalmente a través do contacto con algún dos herdeiros do republicano Partido Galeguista. En 1950, con 23 anos, formou parte do grupo fundacional da Editorial Galaxia, vehículo escollido polos vellos galeguistas para facer compatible a defensa da idea de Galicia, e a súa cultura, coa represión e censura franquistas. Nese mesmo ámbito cultural podemos encadrar o seu relevante papel nas conversas coa Igrexa para regularizar o oficio das misas en galego. Así mesmo, foi tamén un dos fundadores en 1967 da Agrupación Cultural Auriense, foco de difusión da cultura galega en Ourense. Por outra parte foi un dos fundadores, en 1976, do Museo do Pobo Galego, ademais de artífice de iniciativas como Escola Aberta, Premio da Crítica Galicia no ano 1980.
Por último, aínda que nunca se sentiu un político, o certo é que os contactos cos vellos galeguistas, moitos deles represaliados, a súa idea de Galicia e a represión sobre a lingua e a cultura galegas, así como o seu papel de médico “humanista” nun barrio humilde, levárono a participar na fundación, no ano 1963, do Partido Socialista Galego (PSG). En 1977 encabezou a lista ourensá do PSG ás primeiras eleccións democráticas. Posteriormente, foi deixando a política activa para dedicarse en exclusiva ás súas responsabilidades profesionais.

Cesáreo Saco López, nado en Ousende (O Saviñao) o 9 de decembro de 1905 e finado en 1994, foi un avogado e político galego.
Ingresou canda o seu irmán Camilo no Seminario Menor de Monterroso. En 1919 pasaron ao Seminario Maior de Lugo onde fixeron catro anos de estudos eclesiásticos. Cara a 1923 deixan o Seminario e pasan a estudar o Bacharelato no Instituto de Lugo. En 1928 trasladouse a Ourense para traballar como profesor ao tempo que estudaba na Escola Normal, onde obtivo o título de mestre en 1933. Ingresou no Partido Galeguista en 1931. Aprobou as oposicións ao Maxisterio en 1934 e despois duns meses destinado en Palas de Rei, obtivo destino na escola de Ousende. Foi presidente das Mocedades Galeguistas e do PG de Monforte de Lemos. Durante a Guerra Civil foi encarcerado, xunto ao seu irmán Camilo, e desenvolveron un intenso labor pedagóxico entre os presos. En 1940 dedicouse ao ensino privado en Monforte de Lemos. En 1944 foi detido e confinado en Bóveda por un ano e en 1946 tivo que fuxir de Monforte debido a unha nova orde de detención, pero foi apresado en Madrid, xunto con Ramón Piñeiro, e encerrado no cárcere de Alcalá de Henares, no que permaneceu ata 1948. As clases de galego que deu aos presos en 1947, no cárcere de Yeserías, son as primeiras das que se ten constancia en toda a historia da lingua[1]. Despois da súa posta en liberdade, rematou a carreira de Dereito na Universidade de Oviedo e asentouse en Monforte como avogado. Participou na fundación do Partido Socialista Galego (1963) e na sociedade cultural Escola Aberta (1978). Nas municipais de 1979 encabezou a candidatura de Unidade Galega á alcaldía de Monforte e resultou elixido concelleiro. Recibiu o Pedrón de Ouro en 1986. REVISAR (Enciclopedia galega)