Área de identidade
Código(s) de referencia
Título
Data(s)
- 1930-2005 (Creación)
Nivel de descrición
Volume e soporte
Formato papel: 1 cartafol en carpeta compartida
Formato microfilme: 11 rollos de microfilme
Área de contexto
Nome do/a creador/a
Historia administrativa
Esta Federación foi creada no ano 1921, pero en 1929 un grupo de sociedades descontentas coa actuación política seguida nese momento abandonan a entidade, e aparecen dúas novas sociedades que se denominarán "Federación de Sociedades Gallegas en la República Argentina" e "Federación de Sociedades Gallegas Agrarias y Culturales". En outubro de 1936, estas dúas sociedades volven a fusionarse baixo o nome de "Federación de Sociedades Gallegas de la República Argentina".
En novembro de 1936, tras a fusión integran esta federación as seguintes sociedades galegas:
"Unión del Partido de Lalín", "Residentes del Partido de Riobarba", "Cultural del Partido de Negreira", "El Despertar de Palas de Rey", "Cultural El Pino", "Sociedad del Ayuntamiento de Castroverde", "Unión Comunal de Pol", "Mutualista y Cultural de Rianjo", "Unión Comunal de Catoira", "Mutualista y Cultural de Rairiz de Veiga", "Hijos del Ayuntamiento de Gomesende", "Unión Parroquias Unidas del Distrito de Porriño", "Hijos de San Salvador de Budiño", "Agraria y Oficios varios de Moraña", "Hijos de Prevediños", "Comité Puenteareano", "Sociedad Cultural y Agraria de Poyo", "Hijos de Silleda", "Centro Protección Agraria del Distrito de Salceda", "Hijos del Ayuntamiento de Meaño", "Unión Provincial Orensana", "Pro-Escuelas de Bandeira", "Unión Agraria y Cultural del Ayuntamiento de Palas de Rey", "Hijos del Ayuntamiento de Santa Comba", "Centro Guitiriz Villa de Parga", "Asociación del Ayuntamiento de Meira", "Nativos del Ayuntamiento de Cambados", "P. y C. de los Residentes de Trazo", "Cultural Nogueira de Ramuín", "Sociedad de Cospeito", "Unión Estradense", "Unión Quiroguesa", "Pro-Escuelas Unidos de Sarria", "Hijos del Ayuntamiento de Poyo", "San Lorenzo Ayuntamientos Unidos de Barbadanes y Toen", "Hijos del Ayuntamiento de Boiro".
Dende a súa fundación realizaron sempre unha actividade de difusión da cultura e das tradicións galegas e unha permanente asistencia e atención a todos os problemas da emigración e pola súa tribuna pasaron destacadas figuras da colectividade galega, exiliados da Guerra Civil española e residentes arxentinos. Esta entidade foi unha firme defensora da República española e da autonomía de Galicia e aínda no ano 58, o seu secretario xeral, Antonio Alonso Pérez, asina unha declaración reafirmando a posición republicana e democrática da Federación que nese momento conta con 55 sociedades, con máis de 20.000 galegos/asociados residentes na Arxentina.
Entre os promotores da fusión e creación dunha única federación que englobase a todas as sociedades galegas podemos destacar personalidades como Antonio Alonso Pérez, Manuel Domínguez, Manuel Puente, Constantino Sa, Ramón Silva, etc. A súa directiva fundacional estaba integrada por: como presidente, Angel Martínez Castro; tesoureiro, Ramón Villaverde; vogais: Venancio Oubiña, José Barreiro, Bonifacio Botana, Anselmo Balladares, Juan González, Domingo Zondón e Antonio Fernández
No ano 1939 organizan un Comité de Axuda al Frente Popular Español, denominado "Central Gallega" a prol das víctimas da guerra civil española e en defensa da causa republicana.
Xa rematada a guerra, celebra un congreso en 1940, onde se aproba entre outros temas a creación da editorial "Galicia", promotora da publicación de numerosas obras en galego que non se podían editar na nosa comunidade durante o franquismo.
A Federación convértese no principal ámbito de actuación dos intelectuais exiliados e difusor do pensamento progresista español e galego. Actúan nas súas filas Alfonso Castelao, Arturo Cuadrado, Luis Seoane, Lorenzo Varela, Laxeiro, Ramón de Valenzuela Otero, María Victoria Villaverde e moitos máis. Manténse a publicación do seu xornal "Galicia".
A FSG apoiou a loita pola autonomía galega e por unha democratización da vida política en toda España. En canto á Arxentina, dedícase á defensa da situación dos emigrados, moitos dos cales viven nunha situación precaria, vítimas dos problemas económicos deste país.
Na actualidade organiza numerosas actividades recreativas e culturais: celebracións do aniversario fundacional, do Día das Letras Galegas, Día de Galicia, romarías conmemorativas de festas galegas, o nadal e o aninovo.
En 2005 foron un dos promotores da creación dun Museo da Emigración Galega.
Repositorio
Historia do arquivo
Fonte inmediata de adquisición ou transferencia
Área de contido e estructura
Alcance e contido
Este xornal foi editado pola Federación de Sociedades Galegas en Arxentina en 1930, como unha continuación de «El Despertar Gallego», antigo voceiro da Federación desde 1922 ata a publicación deste semanal. Concede unha especial atención á situación española, con informacións e comentarios sobre a mesma, nos que, a pesar dos cambios de tendencia ideolóxica da Federación, manifesta claramente o seu republicanismo e tras a guerra civil española, a súa oposición á política franquista. Informa das actividades da Federación e das sociedades que forman parte dela («Crónicas de Sociedades federadas»), noticias de Galicia e da situación da colectividade (criticando a determinadas asociacións polos seus postulados políticos). Tamén inclúe artigos literarios e culturais, que ocupan xeralmente a última páxina da publicación («Artes y Letras»).
Nos anos 1943 e 1944 por problemas de carácter político tivo que cambiar a súa cabeceira e pasou a denominarse «Boletín de las Sociedades Gallegas Federadas» e «Acción Gallega», respectivamente.
Fondos en papel (tamaño A3):
Orixinais:
1954: n. 1236-1237
1955: n. 1245
1982: n. 1480
1989: n. 1501, 1503
Nova etapa:
2005: n. 9
Fotocopias:
1957: n. 1285 incompleto-n. 1286
1969: n. 1380
Fondos en microfilme:
1930: n. 184-187
1931: n. 188-239
1932: n. 240-291
1933: n. 292-344
1934: n. 345-396
1935: n. 397-448
1936: n. 449-500
1937: n. 501-550
1938: n. 551-602
1939: n. 604-655
1940: n. 656-684, 686-707
1941: n. 708-738, 740-745, 747-759
1942: n. 760-811
1943: n. 812-840, 842-845, 847-861
1944: n. 865-886; baixo a cabeceira "Acción Gallega": n. 1-18
1945: n. 887-937
1946: n. 938-987
1947: n. 988-1034
1948: n. 1035-1069
1949: n. 1070-1097
1950: n. 1100-1131
1951: n. 1132-1166
1952: n. 1167-1194
1953: n. 1195-1215
1954: n. 1217-1240
1955: n. 1241-1261
1956: n. 1262-1275
1957: n. 1276-1286
1958: n. 1287-1298
1959: n. 1299-1307
1960: n. 1308-1319
1961: n. 1320-1331
1962: n. 1332-1338
1963: n. 1339-1347
1964: n. 1348-1354
1965: n. 1355-1361
1966: n. 1362-1367
1967: n. 1368-1370
1968: n. 1372-1378
1969: n. 1381-1385
1970: n. 1386-1390
1971: n. 1391-1400
1972: n. 1401-1407, 1409
1973: n. 1410-1419
1974: n. 1420-1431
1975: n. 1432-1438
1976: n. 1439-1444
1977: n. 1445-1451
1978: n. 1452-1458
1979: n. 1459-1464
1980: n. 1465-1471
1981: n. 1472-1476
1982: n. 1480-1481
1983: n. 1483
1984: n. 1484-1485
1985: n. 1486-1490
1986: n. 1491-1495
1987: n. 1496-1498
1988: n. 1499-1500
Valorización, destrucción e programación
Acumulacións
Sistema de arranxo
Área de condicións de acceso e uso
Condicións que rixen o acceso
Consulta en sala para investigadores e demais persoas interesadas na temática migratoria
Condicións
Permítese a súa reprodución dixital ou reprográfica
Idioma do material
- galego
Escritura do material
- latino
Notas de lingua e escritura
Características físicas e requerimentos técnicos
Instrumentos de descrición
Área de materiais relacionados
Existencia e ubicación de orixinais
Na propia institución
Arquivo da Emigración Galega - CdC
Biblioteca Xeral da USC (MI PUBLIC.RES.C 161 Microfilm)
1931: n. 188-231; 233-239,
1932: n. 240-270; 272-291,
1933: n. 292-298; 300-334; 336-344,
1934: n. 345-357; 360-372; 374-380; 382-387; 389-393; 395,
1935: n. 397; 399-403; 405-406; 408; 410-415; 417; 419; 421; 423-429; 433-434; 436-448,
1936: n. 449-491; 494; 497-500,
1937: n. 501; 503-504; 507-517; 519; 521-524; 526-548; 550,
1938: n. 552-596; 598-602,
1939: n. 604-607; 617; 624-625; 627; 630; 634; 638; 640-646,
1940: n. 656-660; 662-669; 673-674; 680; 688-689; 700; 703-704; n. 688 microfilmado despois do n. 689,
1941: n. 715; 719; 721-722; 725; 727-728; 730-731; 734-735; 742; 745 n. 730 microfilmado despois do n. 731;e o n. 734 despois do n. 735
Biblioteca do Museo de Pontevedra
Biblioteca da Fundación Penzol
Biblioteca da Real Academia Galega
1933: n. 313-315, 318, 320, 322-325, 328-329, 331-332
1934: n. 348, 352, 360-363, 366, 375, 380, 382, 386-387
1935: n. 421, 426-429, 433, 436, 445
1936: n. 461, 463, 466, 469-471
1973: n. 1416-1417
1974: n. 1425
1976: n. 1441
1978: n. 1453, 1458
1979: n. 1460-1461
1987: n. 1496, 1498
1988: n. 1499-1500
Existencia e localización de copias
Unidades de descrición relacionadas
Nota de publicación
Este periódico é continuación de El Despertar Gallego e segue a súa numeración.
Área de notas
Nota
Os anos 1943, 1944, 1945 están duplicados no rollo coa sinatura AE/M-7.7
Nota
O AEG conserva fotocopias dos n. 1285-1286 cedidas por Marcelino X. Fernández Santiago
Identificador(es) alternativo(s)
Puntos de acceso / Descritores
Materias
Lugares
Persoas e entidades
Puntos de acceso Xénero/Forma
Área de control da descrición
Identificador da descrición
Identificador da institución
Regras e/ou convencións usadas
NOGADA
Estado de elaboración
Nivel de detalle
Datas de creación revisión eliminación
Idioma(s)
- galego
Escritura(s)
- latino