Unidade documental simple 01 - Memoria de los trabajos realizados por la comisión gestora de organización de la Sociedad y la Directiva en el medio año que lleva constituída

Sociedade fundada o 12 de xuño de 1913 na cidade da Habana, polos emigrados do parroquia de San Pedro Fiz, da parroquia de Roupar (Xermade-Lugo). Os socios fundadores foron Andrés Fernández e José María Rodríguez, que ocuparían os cargos de presidente e secretario respectivamente na primeira Xunta Directiva. O seu obxectivo prioritario era a construción dunha casa-escola en Roupar que foi inaugurada en 1921, que contaba cunha biblioteca e a que mandaban remesas de cartos anuais para o seu mantemento. Como complemento crearán un centro de solaz e esparcimento para as persoas mais vellas do pobo, onde se pronunciarán conferencias.
Na Xunta Xeral extraordinaria do 8 de xullo de 1957, sendo presidente Antonio Villafuerte, aproban a fusión coa entidade "El Progreso de Lousada", constituíndose nunha nova sociedade chamada "Roupar e Lousada. Sociedade de Recreo y Beneficencia". No ano 2002, creouse na parroquia de Roupar unha asociación cultural que leva o seu mesmo nome e que se encargou de restaurar o edificio escolar, recoñecendo o grande labor realizado polos seus emigrantes en prol da instrución do seu pobo.